|
-
-
- 1. Định nghĩa
Bí tiểu cấp là tình trạng không đi tiểu được và tình trạng căng đầy nước tiểu của bàng quang. Đây là một cấp cứu trong Tiết niệu.
- Nguyên nhân
- Tắc nghẽn
- Sỏi kẹt niệu đạo, cục máu đông bít tắc niệu đạo, ung thư cổ bàng quang…
- Sau thủ thuật niệu khoa như soi bàng quang, nong niệu đạo, sinh thiết tuyến tiền liệt, đốt tuyến tiền liệt bằng sóng viba (TUNA,TUMT) …
- Thuốc chẹn β cholinergic
- Thời tiết lạnh, đau quá, uống nhiều rượu
- Viêm bàng quang, viêm tiền liệt tuyến, viêm niệu đạo.
- Thần kinh : sau gây tê mổ vùng chậu, mổ trĩ, chấn thương cột sống…
- Sau xạ trị tại chỗ vùng chậu
- Chấn thương bàng quang, vỡ niệu đạo…
- Rút thông tiểu sớm sau TURP, cắt tuyến tiền liệt tận gốc…
- Liên quan thai kỳ (tuần 16 trở đi )
- Chẩn đoán
Hỏi bệnh sử, thuốc uống, chấn thương, sau mổ, sau thủ thuật, xạ trị, có thai,…
Thăm khám
- Thăm trực tràng để xác định bệnh lý tại tuyến tiền liệt : to, đau, cứng…
- Cầu bàng quang (+)
- Các dấu hiệu chấn thương như tụ máu hình cánh bướm hội âm, hai bên bẹn, hố chậu,…
- Máu rỉ ra ở lỗ sáo
Thử máu, Hct, PSA,…
Siêu âm tìm nguyên nhân
Chụp KUB, MSCT
- Điều trị
- Đặt thông tiểu
- Chọc hút nước tiểu trên xương mu (nếu đặt thông tiểu không được)
- Mở bàng quang ra da (nếu có chống chỉ định hay đặt thông tiểu thất bại)
- Nội soi bàng quang điều trị cấp cứu (gắp sỏi kẹt)
- Điều trị cụ thể
- Tắc nghẽn
- Bướu tuyến tiền liệt: đặt thông tiểu
- Sỏi kẹt niệu đạo, cục máu đông bít tắc niệu đạo, ung thư cổ bàng quang : đặt thông tiểu, bơm rửa bàng quang, nội soi bóp sỏi.
- Sau thủ thuật niệu khoa như soi bàng quang, nong niệu đạo, sinh thiết tiền liệt tuyến, đốt tuyến tiền liệt bằng sóng vi ba (TUNA,TUMT): đặt thông tiểu
- .Thuốc chẹn β cholinergic : đặt thông tiểu
c.Thời tiết lạnh, đau quá, uống nhiều rượu : đặt thông tiểu
- Viêm bàng quang, viêm tiền liệt tuyến, viêm niệu đạo : đặt thông tiểu
- Thần kinh :sau gây tê mổ vùng chậu, mổ trĩ, chấn thương cột sống : đặt thông tiểu
- Sau xạ trị tại chổ vùng chậu: đặt thông tiểu
g. Chấn thương bàng quang, vỡ niệu đạọ: mở bàng quang ra da
- Rút thông tiểu sớm sau TURP, cắt tuyến tiền liệt tận gốc: đặt thông tiểu
- Liên quan thai kỳ (tuần 16 trở đi) : đặt thông tiểu
- Phòng ngừa
- Bướu tuyến tiền liệt : thuốc ức chế α kết hợpvới ức chế 5-α reductase
- Các thủ thuật niệu khoa phải nhẹ nhàng.
- Tránh các thuốc nhóm ức chế β cholinergic với người có bướu tuyến tiền liệt
- Điều trị kháng sinh, kháng viêm cho bệnh lý viêm nhiễm.
- Nên đặt thông tiểu trong những cuộc phẫu thuật dài, kết hợp với thuốc ức chế α….
|
