Sự hợp tác của một nhóm đa chuyên ngành là yếu tố quyết định sự thành công của quá trình PHCN, giúp giải quyết các vấn đề của bệnh nhân một cách toàn diện.
- 1. Chuyên viên Vật lý trị liệu (PT - Physiotherapist):
- Vai trò chính: Cải thiện và phục hồi các chức năng vận động thô, khả năng di chuyển và các vấn đề về cơ xương khớp.
- Nhiệm vụ cụ thể cho bệnh nhân này:
- Lượng giá: Đánh giá sức mạnh cơ (thử cơ bằng tay), tầm vận động khớp (đo ROM), trương lực cơ (thang Ashworth), thăng bằng (thang Berg), dáng đi (khi có thể).
- Can thiệp:
- Thiết kế và thực hiện chương trình tập vận động (PROM, A-AROM, AROM) để giảm co cứng, tăng sức mạnh và điều hợp.
- Áp dụng các kỹ thuật PNF để cải thiện kiểm soát vận động.
- Hướng dẫn các bài tập chuyển tư thế (lăn trở, ngồi dậy, đứng lên).
- Tập luyện thăng bằng tĩnh và động.
- Huấn luyện dáng đi với dụng cụ trợ giúp phù hợp (gậy, khung).
- Thực hiện các kỹ thuật vật lý trị liệu hô hấp (vỗ rung, tập thở) để cải thiện chức năng ho.
- 2. Chuyên viên Hoạt động trị liệu (OT - Occupational Therapist):
- Vai trò chính: Giúp bệnh nhân đạt được sự độc lập tối đa trong các hoạt động sinh hoạt hàng ngày (ADLs - Activities of Daily Living) và tái hòa nhập với môi trường sống, làm việc.
- Nhiệm vụ cụ thể cho bệnh nhân này:
- Lượng giá: Đánh giá khả năng thực hiện các ADLs (ăn uống, mặc quần áo, vệ sinh...) và các IADLs (hoạt động sinh hoạt có công cụ). Đánh giá môi trường nhà ở.
- Can thiệp:
- Huấn luyện lại các kỹ năng tự chăm sóc, chia nhỏ các hoạt động để bệnh nhân có thể thực hiện được bằng bên tay lành.
- Tư vấn và cung cấp các dụng cụ thích nghi (muỗng, nĩa có cán đặc biệt, dụng cụ cài cúc áo, ghế tắm...).
- Thiết kế các bài tập để cải thiện chức năng vận động tinh của bàn tay.
- Tư vấn cho gia đình về việc sửa đổi, điều chỉnh môi trường nhà ở cho an toàn và dễ tiếp cận (lắp tay vịn, hạ thấp đồ vật...).
- Chế tạo hoặc chỉ định các loại nẹp phù hợp (nẹp nghỉ ngơi cho tay) để phòng ngừa biến dạng.
- 3. Chuyên viên Ngôn ngữ trị liệu (ST - Speech Therapist):
- Vai trò chính: Chẩn đoán và điều trị các rối loạn về giao tiếp (ngôn ngữ, lời nói) và rối loạn nuốt.
- Nhiệm vụ cụ thể cho bệnh nhân này:
- Lượng giá:
- Thực hiện các test để đánh giá mức độ rối loạn ngôn ngữ (aphasia) và rối loạn vận ngôn (dysarthria).
- Thực hiện đánh giá lâm sàng chức năng nuốt để xác định nguy cơ hít sặc.
- Can thiệp:
- Xây dựng chương trình trị liệu ngôn ngữ để cải thiện khả năng hiểu và diễn đạt.
- Hướng dẫn các phương pháp giao tiếp thay thế hoặc hỗ trợ (bảng chữ cái, hình ảnh).
- Thiết lập một chế độ ăn uống an toàn (điều chỉnh độ đặc thức ăn/chất lỏng) và hướng dẫn tư thế ăn đúng.
- Cung cấp các bài tập vận động cơ miệng-hầu để cải thiện chức năng nuốt
|