Tình trạng sức cơ của bệnh nhân rất yếu. Hãy trình bày sự khác biệt, mục tiêu và chỉ định của các loại hình vận động: thụ động (PROM), chủ động có trợ giúp (A-AROM) và chủ động (AROM) trong giai đoạn đầu của PHCN cho bệnh nhân này.
Việc lựa chọn loại hình vận động phụ thuộc vào khả năng co cơ và mục tiêu điều trị ở từng giai đoạn.
1. Vận động thụ động (PROM - Passive Range of Motion):
Định nghĩa: Là cử động được tạo ra hoàn toàn bởi một ngoại lực (người điều trị, dụng cụ, hoặc chi lành của chính bệnh nhân) mà không có sự co cơ chủ động của bệnh nhân.
Chỉ định cho bệnh nhân này: Áp dụng cho chi trên bên phải (sức cơ 1-2/5) và các khớp mà bệnh nhân hoàn toàn không thể cử động được. Đặc biệt quan trọng trong giai đoạn liệt mềm ban đầu và cần duy trì trong giai đoạn liệt cứng.
Mục tiêu chính:
Giảm các biến chứng của bất động.
Duy trì tính di động của khớp và mô liên kết.
Giảm thiểu sự hình thành co rút.
Duy trì độ đàn hồi cơ học của cơ.
Hỗ trợ tuần hoàn máu.
Giúp bệnh nhân duy trì sự nhận thức về cử động.
Lưu ý: PROM không thể ngăn ngừa teo cơ, không tăng sức mạnh hay sức bền cơ.
2. Vận động chủ động có trợ giúp (A-AROM - Active-Assistive Range of Motion):
Định nghĩa: Là bài tập chủ động có sự trợ giúp của một ngoại lực khi cơ của bệnh nhân không đủ mạnh để hoàn thành cử động.
Chỉ định cho bệnh nhân này: Áp dụng cho chi dưới bên phải (sức cơ 2-3/5). Bệnh nhân có thể co cơ nhưng không đủ sức thắng trọng lực hoặc hoàn thành hết tầm độ. Ví dụ, bệnh nhân có thể co cơ gập háng nhưng cần người điều trị hỗ trợ để hoàn tất cử động.
Mục tiêu chính:
Cung cấp đủ sự trợ giúp để cơ có thể hoạt động ở mức tối đa và được làm mạnh một cách từ từ.
Các mục tiêu của AROM (nhưng ở mức độ thấp hơn).
Tăng dần sức mạnh và sự phối hợp vận động.
3. Vận động chủ động (AROM - Active Range of Motion):
Định nghĩa: Là cử động được thực hiện hoàn toàn bởi sự co cơ của chính bệnh nhân mà không cần trợ giúp.
Chỉ định cho bệnh nhân này: Áp dụng cho các chi bên lành (trái) và các cơ thân mình để duy trì sức mạnh và chức năng, chuẩn bị cho các hoạt động di chuyển sau này (ví dụ tập đi với nạng).
Mục tiêu chính:
Duy trì tính đàn hồi và khả năng co rút sinh lý của cơ.
Chăm sóc bệnh nhân ngoại trú nhiều thách thức do bệnh tật đa dạng, dấu hiệu khó nhận biết sớm, nhiều yếu tố ảnh hưởng sức khỏe, thiếu nguồn lực ngoài bệnh viện. Vì vậy, bác sĩ cần trau dồi thêm kỹ năng y học gia đình để chẩn đoán và điều trị hiệu quả . Khóa học giúp ôn tập - cung cấp kiến thức tiếp cận từng bước chẩn đoán - hướng dẫn điều trị các bệnh thường gặp trong khám bệnh ngoại chẩn. tham khảo thêm
Phụ trách chuyên môn TS Võ Thành Liêm (thanhliem.vo@gmail.com)