Tình trạng sặc thức ăn và ho yếu là những dấu hiệu nguy hiểm. Các kỹ thuật PHCN nào có thể được áp dụng để cải thiện chức năng nuốt và khả năng ho tống đàm cho bệnh nhân?

(Trở về mục nội dung gốc: CME )

Rối loạn nuốt (dysphagia) và ho yếu làm tăng nguy cơ suy dinh dưỡng, mất nước và đặc biệt là viêm phổi hít, một biến chứng có thể gây tử vong. Can thiệp PHCN đóng vai trò then chốt trong việc quản lý các vấn đề này.

• Can thiệp cho chức năng nuốt (Ngôn ngữ trị liệu):
  1. Đánh giá chức năng nuốt: Chuyên viên Ngôn ngữ trị liệu sẽ thực hiện các nghiệm pháp lâm sàng để đánh giá mức độ an toàn khi nuốt với các loại thức ăn có độ đặc khác nhau.
  2. Tư vấn tư thế ăn an toàn: Hướng dẫn bệnh nhân và người nhà tư thế ngồi thẳng lưng, đầu hơi cúi về phía trước khi ăn để bảo vệ đường thở.
  3. Điều chỉnh độ đặc thức ăn: Dựa trên kết quả đánh giá, chuyên viên sẽ tư vấn chế độ ăn phù hợp (thức ăn xay nhuyễn, đặc, sệt) và có thể sử dụng chất làm đặc cho chất lỏng để giảm nguy cơ sặc.
  4. Các bài tập vận động cơ miệng-hầu: Hướng dẫn bệnh nhân thực hiện các bài tập để tăng cường sức mạnh và sự phối hợp của các cơ môi, lưỡi, hàm, hầu họng, giúp kiểm soát viên thức ăn tốt hơn.
  5. Kích thích cảm giác: Sử dụng các kích thích (nhiệt, vị) để tăng nhạy cảm vùng miệng và kích hoạt phản xạ nuốt.

• Can thiệp cho chức năng ho (Vật lý trị liệu hô hấp):

  1. Kỹ thuật ho có trợ giúp/kích thích ho:
     • Ho có hiệu quả (Directed Cough): Hướng dẫn bệnh nhân hít vào thật sâu, nín thở vài giây, sau đó ho mạnh ra thành 2-3 tiếng.
     • Kích thích ho: Trong trường hợp bệnh nhân mất phản xạ ho, có thể dùng kỹ thuật kích thích tại vùng hõm ức để gây phản xạ ho.
  2. Các kỹ thuật làm sạch đường thở:
     • Vỗ - Rung lồng ngực: Kết hợp với tư thế dẫn lưu tư thế phù hợp, kỹ thuật viên dùng tay vỗ hoặc rung lên thành ngực để làm long các chất tiết bám trên thành phế quản, giúp bệnh nhân ho tống đàm ra ngoài dễ dàng hơn.
  3. Tập thở cơ hoành: Hướng dẫn bệnh nhân tập thở bằng cơ hoành để tăng hiệu quả thông khí, làm lồng ngực giãn nở tốt hơn, từ đó tạo ra một luồng khí mạnh hơn khi ho.

Trở về mục nội dung gốc: CME