bài làm 9

(Tham khảo chính: CME )

Bài làm

1.Vấn đề  sức khỏe của bệnh nhân :

a.Tóm tắt bệnh án :

-Bệnh nhân nữ, 24 tuổi.

-Lý do khám bệnh : muốn tầm soát tìm thử HIV để có thể chữa trị kịp thời.

-Bệnh sử : có quan hệ tình dục với một nam giới, lần cuối cách đây 1 năm, người này đã từng sử dụng thuốc gây nghiện khác nhau, hiện vẫn còn sống, nhưng không rõ tình trạng sức khỏe.

-Nguyện vọng : chuẩn bị kết hôn với bạn trai mới vào năm sau và dự định có con ngay sau đó.

-Tiền căn : không sử dụng chất gây nghiện, không dùng kim tiêm với người khác.

-Hiện tại ; ăn uống bình thường, không sụt cân, không sốt, chu kỳ kinh nguyệt đều, không huyết trắng.

-Tình trạng kinh tế ổn định.

b.Vấn đề sức khỏe của bệnh nhân :

-Sinh học :

Sức khỏe hiện tại ổn định, tình trạng kinh tế ổn định.

Xin xét nghiệm tầm soát HIV để có thể chữa trị kịp thời. 

-Tâm lý :

Không ổn định, lo lắng sợ bị nhiễm bệnh HIV do đã quan hệ tình dục với bạn trai sử dụng thuốc gây nghiện.

-Gia đình và xã hội :

Bạn trai dự định kết hôn, muốn có con ngay sau kết hôn.

2.Những việc cần thực hiện ở bệnh nhân này :

a.Tư vấn trước khi làm xét nghiệm :

-Tư vấn xét nghiệm HIV tự nguyện nhằm cung cấp thông tin cần thiết về HIV/AIDS, xét nghiệm HIV và lợi ích của xét nghiệm; giúp người được tư vấn biết cách phòng bệnh cho bản thân; hỗ trợ xã hội và y tế đối với người bị nhiễm, giảm phân biệt đối xử và kỳ thị đối với người nhiễm và ngăn chặn lây truyền HIV/AIDS trong cộng đồng.

-Việc này vô cùng quan trọng đối với bác sĩ tư vấn, vì phải đánh giá nguy cơ và việc chuẩn bị tâm lý của bệnh nhân khi nhận kết quả dương tính, phải chuẩn bị tâm lý, tinh thần thật tốt để có thể tiếp nhân thông tin xấu nhất, kết quả HIV (+), do vậy nếu xét thấy tinh thần của bệnh nhân không thật sự chuẩn  bị tôt, thì hoãn lần thử xét nghiệm lại ngay, phải thêm thời gian và sự hỗ trợ từ người thân.

b.Tư vấn sau khi làm xét nghiệm :

-Những thông tin liên quan đến HIV quan trọng nhất sẽ được cung cấp trong phần tư vấn sau xét nghiệm. Những người có kết quả dương tính sẽ được tư vấn  không làm lây lan virut, cung cấp những địa chỉ liên lạc tới các cơ sở y tế chăm sóc và hỗ trợ (bao gồm làm xét nghiệm CD4) và những hướng dẫn cần thiết để duy trì sức khoẻ. Đối với việc nhận kết quả âm tính, tư vấn sau xét nghiệm là cơ hội để bệnh nhân biết cách phòng tránh trong tương lai và duy trì các hành vi an toàn.

       Khi biết đã nhiễm HIV, cần động viên cả bạn trai mới của bệnh nhân đi xét nghiệm HIV, đồng thòi động viên họ thực hiện những hành vi tình dục an toàn để giảm thiểu nguy cơ lây nhiễm. Điều quan trọng không phải là từ bỏ hoàn toàn, không có quan hệ tình dục mà là thực hiện tình dục an toàn, tốt nhất không nên mang thai, nếu muốn có con, và muốn sinh nở thì phải đến các cơ sở sản khoa và các trung tâm tư vấn HIV đễ được tư vấn sâu hơn.

-Tư vấn cho người nhiễm HIV về mặt xã hội :

     Nhu cầu liên hệ với người thân quen: nhiều người nhiễm HIV muốn liên hệ, thông báo ngay cho người thân của họ nhưng lại chần chừ do mặc cảm, lo sợ. Do vậy bác sĩ hỏi đối tượng xem họ có muốn giúp đỡ không, cần liên hệ/ thông báo vói ai trước để tạo điều kiện thuận lợi cho họ. Khi tiếp xúc vói những người này, bác sĩ cần tìm và khuyến khích sự hợp tác của họ. Tuy nhiên vẫn phải đảm bảo nguyên tắc giữ bí mật cho đối tượng, chỉ thông báo cho người thân những thông tin mà người được tư vấn yêu cầu giúp đỡ thông báo.

     Nhiệm vụ chủ yếu của bác sĩ trong giai đoạn này là hỗ trợ cho người nhiễm HIV đương đầu và tiếp tục sống vối bệnh tật một cách có ích. Nếu có thế, cần động viên sự hỗ trợ của người thân trong gia đình họ ngay từ đầu bởi vì hầu như chắc chắn rằng họ sẽ suy sụp rất nhanh nếu không có sự hỗ trợ đó. Nhận thức của người nhiễm HIV về các hỗ trợ xã hội cho họ cũng là điều vô cùng cần thiết. Bởi vậy, cần phải coi trọng việc giới thiệu họ đến vói các dịch vụ tư vấn, hỗ trợ xã hội, nhóm “Bạn giúp Bạn"... Tất cả những hỗ trợ này của gia đình và xã hội cần phải được tiến hành liên tục và kịp thời, không nên đế chậm trễ khi tình trạng khủng hoảng tinh thần đã xảy ra.

    Nhu cầu được tiếp tục làm việc: rất nhiều người nhiễm HIV lo sợ bị mất việc khi nơi bệnh nhân làm việc biết được rằng họ bị nhiễm HIV. Do đó, bác sĩ cần giữ đúng nguyên tắc bí mật cho đối tượng đồng thời cần tư vấn cho họ tránh làm những công việc có thể dẫn đến lây nhiễm cho người khác.

     Người nhiễm HIV là những người có nguy cơ cao bị phân biệt đối xử, kỳ thị trong xã hội cũng như trong gia đình. Người thân của họ cũng có nguy cơ bị phân biệt đối xử trong cộng đồng họ sinh sống vì có người trong gia đình nhiễm HIV. Do đó, bác sĩ cần chú ý chỉ thông báo cho người thân, khi được sự đồng ý của đối tượng và giữ bí mật kết quả xét nghiệm đối với những người không liên quan.

    Việc thông báo cho bạn trai sắp kết hôn của bệnh nhân là một phần thiết yếu của tư vấn nhiễm HIV. Bác sĩ cần phải giải thích cho bệnh nhân rằng họ có trách nhiệm thông báo kết quả xét nghiệm cho bạn trai của mình, khuyến khích những người này đi tư vấn và xét nghiệm cũng như áp dụng các biện pháp dự phòng cho tương lai. cần phải chuấn bị cho họ biết các biện pháp dự phòng có thể là nhiều biện pháp khác nhau, từ việc chấm dứt một phần hoặc tất cả các quan hệ thân mật từ trước cho đến việc tiếp tục những quan hệ này nhưng áp dụng những hành vi nguy cơ thấp.

      Trong trường hợp nếu cả hai người đều có kết quả xét nghiệm HIV dương tính. Câu hỏi ai là người bị trước và làm lây cho ai có thể được đặt ra. Việc trả lời câu hỏi này dựa vào các kết quả xét nghiệm y tế là hết sức khó khăn, hầu như không thể được. Tuy nhiên, cần tư vấn cho cả hai người hiểu rằng điều đó là không có ích gì cho hoàn cảnh hiện tại của họ và không nên tập trung suy nghĩ về vấn đề đó. Ngược lại, họ cần cùng nhau bàn bạc về kế hoạch trong tương lai.

-Thông thường, khi đã được tư vấn tốt, có rất ít trường hợp đối tượng từ chối sử dụng những biện pháp dự phòng thích hợp để phòng tránh lây lan HIV cho người khác. Phần lớn trong số họ sẽ lo lắng về việc HIV có thể tiếp tục lây sang người. Theo luật hiện hành ở Việt Nam, nếu người bị nhiễm HIV từ chối trách nhiệm đề phòng lây lan cho người khác, người tư vấn có trách nhiệm thông báo cho các câp có thấm quyền theo quy định của Pháp lệnh phòng chống nhiễm virus gây ra hội chứng suy giảm miễn dịch mắc phải ở người (HIV/AIDS).

-Tư vấn cho người nhiễm hiểu diễn biến của nhiễm HIV trong cơ thể. Khi cơ thể đã bị nhiễm HIV, có thể có ba xu hướng phát triển:

       Hoặc đối tượng có thể mang HIV kéo dài (10 năm hoặc lâu hơn) mà vẫn sống khoẻ mạnh bình thường nếu họ thay đổi hành vi, thực hiện chế độ dinh dưỡng và rèn luyện thân thể tốt.

       Hoặc nhiễm HIV có thể phát triển thành AIDS trong vòng 5-7 năm nếu để diễn biến tự nhiên.

       Hoặc sẽ diễn biến rất nhanh thành AIDS trong thời gian vài năm nếu đối tượng tiếp tục các hành vi nguy cơ dùng chung bơm kim tiêm, sinh hoạt tình dục không an toàn với nhiều người. Những hành vi như vậy một mặt sẽ làm lây nhiễm cho người khác, mặt khác có thế làm họ bị nhiễm thêm, hoặc bị nhiễm các bệnh nhiễm trùng cơ hội một cách nhanh chóng hơn, hoặc bị các nhiễm trùng khác kích hoạt cho HIV phát triển nhanh trong cơ thể. Do đó, tiếp tục có hành vi không an toàn, nguy cơ cao có nghĩa là tự rút ngắn cuộc đời còn lại của mình.

-  Hướng dẫn cho người nhiễm áp dụng các biện pháp dự phòng lây nhiễm HIV cho gia đình và cộng đồng. Không cho máu, noãn, các cơ quan của cơ thể để dùng cho người khác. Tránh lây truyền qua đường máu, sử dụng riêng các dụng cụ vệ sinh cá nhân (bàn chải đánh răng, đồ cắt móng tay....), xử lý các đồ vải và chất thải dính máu theo nguyên tắc vô trùng.

- Tư vấn cho người nhiễm về chế độ ăn uống, sinh hoạt tập luyện để duy trì cuộc sống khoẻ mạnh. Cần phải ăn đầy đủ chất dinh dưỡng. Đảm bảo vệ sinh ăn uống, không ăn thực phẩm ôi thiu, sống. Các đồ dùng vật dụng chế biến thức ăn phải được rửa sạch bằng nước rửa chén bát, tốt nhất là ngâm trong nước sát khuẩn rồi tráng trước và sau khi sử dụng.

-Luyện tập thể dục thể thao đều đặn, nhẹ nhàng. Tránh buồn phiền lo lắng không cần thiết. Gặp gỡ bạn bè và gia đình thường xuyên. Nghỉ ngơi khi mệt mỏi và đảm bảo ngủ đủ thời gian. Chú ý đến các vấn đề giữ gìn sức khoẻ. Nghe theo lời khuyên của thầy thuốc để tránh các bệnh nhiễm trùng cơ hội.

-Thực hiện tốt vệ sinh cá nhân: đánh răng, tắm rửa, thay quần áo. Thực hiện tốt vệ sinh kinh nguyệt. Băng vệ sinh sau khi dùng phải cho vào túi nilon kín cho vào sọt rác đế vứt đi.

-Cố gắng tránh các vết thương, sang chấn. Không tự ý dùng thuốc không có chỉ định của thầy thuốc. Đi khám bệnh ngay khi bị ốm. Đây là một phản ứng gần như tự nhiên của mỗi con người khi họ đột nhiên bị bắt buộc phải thay đổi hoàn cảnh sống và làm việc, thích ứng với hoàn cảnh mới. Sự thật về tình trạng nhiễm HIV của đối tượng cùng những thay đổi, đòi hỏi mới và đa dạng trong cuộc sống của bản thân, gia đình và những người xung quanh. Nếu không được trấn an, phản ứng này kéo dài có thể dẫn đến hoang mang lo sợ không cần thiết và ảnh hưởng đến đối tượng cũng như kết quả điều trị.

-Người nhiễm HIV, kể cả sau khi đã vượt qua được cơn sốc ban đầu, là người dễ bị tôn thương hơn hăn những người bình thường và có thể chịu ảnh hưởng nặng nề của ngay cả những yếu tố như: khi mắc các bệnh nhiễm trùng cơ hội, khi được khuyên bắt đầu điều trị bằng thuốc, khi nghe về những sự kiện xã hội, những thông điệp liên quan đến HIV/AIDS.

-Bác sĩ cần phải cố gắng chuẩn bị trước cho bệnh nhân về những vấn đề có thể xảy ra. Khi bệnh nhân đã bị rơi vào tình trạng khủng hoảng, bác sĩ cần khuyến khích họ giãi bày những nỗi sợ hãi, lo lắng, nghi vấn của chính họ và giải đáp thắc mắc nếu cần. cần giúp đỡ và động viên họ tự giúp đỡ bản thân cũng như tìm sự giúp đỡ của các tố chức xã hội, bạn giúp bạn... Việc bản thân họ tích cực tham gia các công tác xã hội cũng là một biện pháp phòng tránh khủng hoảng tinh thần, củng cố sự tự tin.

-Người bị nhiễm HIV cũng có thể có cảm giác chán nản, vô vọng, thậm chí dẫn đến tự vẫn. Bác sĩ cần an ủi họ, hướng dẫn tham gia những hoạt động tích cực để tự thấy mình vẫn còn có ích cho bản thân, gia đình, con cái và xã hội như lấy đó làm niềm an ủi cho bản thân.

       Kết luận :

      Xét nghiệm kèm tư vấn tạo ra sự thay đổi lớn trong cuộc sống của người nhận kết quả HIV dương tính. Khi biết kết quả, họ có thể sắp xếp lại cuộc sống một cách chủ động và tích cực hơn, đồng thời tiếp cận được những dịch vụ hỗ trợ cần thiết, nếu bác sĩ tư vấn hiệu quả, cần tìm hiểu, đi sâu sát tâm tư nguyện vọng của bệnh nhân để có biện pháp hỗ trợ kịp thời, cho những tình huống xấu nhất do bệnh nhân mất niềm tin.

Tải về tài liệu chính .....(xem tiếp)