Mệt mỏi được xem là triệu chứng chung của nhiều bệnh khác nhau. Do vậy, bản thân triệu chứng mệt mỏi không cung cấp nhiều thông tin có ích cho chẩn đoán. Các dấu chứng đi kèm có thể cho phép khu trú hệ cơ quan nguyên nhân và gợi ý tốt hơn cho chẩn đoán. Ví dụ như khó thở cho phép gợi ý bệnh lý của phổi, sốt cho phép gợi ý bệnh lý viêm nhiễm như viêm gan, lao, nhiễm siêu vi, viêm nội tâm mạc nhiễm trùng, bệnh tự miễn, hồi hộp có thể gợi ý nguyên nhân tim mạch – nội tiết – thiếu máu...
Điều này không có nghĩa là tình trạng mệt mỏi không có giá trị lâm sàng mà ngược lại nó hữu ích khi được đặt trong bối cảnh phân tích của hội chứng. Ví dụ như trường hợp người bệnh nam mệt mỏi kèm các dấu chứng chướng bụng, khó tiêu, đau bụng từng cơn kèm đi phân lúc bón, lúc tiêu chảy thì các dấu chứng này gợi ý cho hội chứng đại tràng kích thích do nguyên nhân tâm lý. Mệt mỏi trên người bệnh có tiền căn bệnh tim mạch cho phép đánh giá mức độ suy tim...
Việc phát hiện các yếu tố tăng nặng giúp góp phần chẩn đoán nguyên nhân gây mệt mỏi. Việc mới dùng thuốc, tăng ca làm việc, mất ngủ, mất việc, chuyển nơi ở... có thể là những yếu tố làm khởi phát hoặc làm nặng thêm tình trạng mệt mỏi. Thông thường, nếu yếu tố tăng nặng có tính chất tâm lý thì có thể đây là mệt mỏi do nguyên nhân tâm lý. Tuy nhiên công thức này không đúng trong tất cả trường hợp vì có thể phối hợp nhiều yếu tố cùng lúc gây mệt mỏi. Ngoài ra, bệnh lý thực thể có thể biểu hiện ra bằng các triệu chứng tâm lý do vậy có thể gây hiểu nhầm.
Đối với mệt mỏi sau sanh, đây là bệnh cảnh phối hợp nhiều yếu tố trong đó vừa có khía cạnh tâm lý (của người mẹ đón nhận con, của gia đình đón nhận thành viên mới), vừa có khía cạnh bệnh lý như thiếu máu, nhiễm trùng, suy tim, rối loạn nội tiết tố... cần đánh giá – thăm khám đầy đủ.
|