Thông tin về bệnh sử giúp gợi ý nguyên nhân là thực thể hay cơ năng - tâm lý. Đối với nhóm nguyên nhân thực thể, biểu hiện lâm sàng có thể là: mệt mỏi xuất hiện thành từng đợt thời gian ngắn, liên quan đến vận động, không xuất hiện vào buổi sáng nhưng lại nặng dần vào cuối ngày (mệt sau một ngày làm việc), giảm khi được nghỉ ngơi, có tính chất tăng nặng đều chứ không dao động. Các dấu chứng thực thể đi kèm giúp định hướng cơ quan bệnh (như ho, khó thở, hồi hộp, chướng bụng...). Ngoài ra, nếu than phiền mệt mỏi chỉ khu trú tại một nhóm cơ quan nào cụ thể, thì đây cũng là dấu chứng của bệnh lý thực thể (ví dụ như mỏi cánh tay, mỏi chân...). Nếu mệt mỏi tăng dần và kéo dài trong vài tháng, chúng ta cần quan tâm đến tình trạng suy mòn cơ thể như thiếu máu, ung thư, lao...
Mệt mỏi do nguyên nhân tâm lý được đặt ra khi người bệnh đến khám đơn thuần vì mệt mỏi mà không kèm bất cứ triệu chứng khu trú gợi ý cơ quan bị bệnh. Ở nhóm này, mệt mỏi có thể được thể hiện như sau: thường kéo dài, nặng vào buổi sáng ngay cả khi người bệnh chưa rời khỏi giường, triệu chứng đỡ dần trong ngày, mệt mỏi thường không liên quan đến vận động. Đặc biệt, nếu triệu chứng xuất hiện vào một thời điểm cố định trong ngày trong thời gian dài thì có thể nghĩ đến nguyên nhân tâm lý (ví dụ như thấy mệt mỏi vào đúng 9h sáng). Nếu khai thác kỹ có thể phát hiện các sự kiện quan trọng khởi phát triệu chứng như thay đổi lối sống, thay đổi công việc, suy sụp kinh tế, mất người thân...
Ngoài ra, một số tình huống điển hình gây mệt mỏi mặc dù không có bệnh thực thể như mệt mỏi sau vận động thể lực kéo dài mà không được nghỉ ngơi, ngủ không đủ giấc, ngủ không sâu, ăn kiêng, trong thai kỳ và giai đoạn sau sanh, tình trạng căng thẳng kéo dài, sau khi lo ma chay cho người thân, sau khi chăm sóc người thân bị bệnh…
|