|
3.1. Các thuốc điều trị bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính
- Thuốc giãn phế quản được coi là nền tảng trong điều trị BPTNMT. Ưu tiên các loại thuốc giãn phế quản tác dụng kéo dài, dùng đường phun hít hoặc khí dung. Liều lượng và đường dùng của các thuốc này tùy thuộc vào mức độ và giai đoạn bệnh.
- Corticoide được chỉ định trong giai đoạn cấp, dùng đường khí dung nếu đợt cấp nhẹ, dùng đường tiêm/uống nếu đợt cấp nặng, thời gian dùng không quá 7 ngày.
- Kháng sinh được chỉ định trong giai đoạn đợt cấp, thời gian dùng 5-7 ngày (đợt cấp trung bình) hoặc 7-10 ngày (đợt cấp nặng).
Bảng 4. Các thuốc điều trị BPTNMT
|
Nhóm thuốc
|
Tên viết tắt
|
Hoạt chất
|
|
Cường beta 2 adrenergic tác dụng ngắn
|
SABA
|
Salbutamol, Terbutaline
|
|
Cường beta 2 adrenergic tác dụng
dài
|
LABA
|
Indacaterol, Bambuterol
|
|
Kháng cholinergic tác dụng ngắn
|
SAMA
|
Ipratropium
|
|
Kháng cholinergic tác dụng dài
|
LAMA
|
Tiotropium
|
|
Cường beta 2 adrenergic tác dụng
ngắn + kháng cholinergic tác dụng ngắn
|
SABA+SAMA
|
Ipratropium/salbutamol Ipratropium/fenoterol
|
|
Cường beta 2 adrenergic tác dụng dài + kháng cholinergic tác dụng dài
|
LABA/LAMA
|
Indacaterol/Glycopyronium Olodaterol/Tiotropium
Vilanterol/Umeclidinium
|
|
Corticosteroid dạng phun hít + cường beta 2 adrenergic tác dụng dài
|
ICS+LABA
|
Budesonid/Formoterol Fluticason/Vilanterol
Fluticason/Salmeterol
|
|
Kháng sinh, kháng viêm
|
Macrolide Kháng PDE4
|
Erythromycin Rofumilast
|
|
Nhóm xanthine tác dụng ngắn/dài
|
Xanthine
|
Theophyllin/Theostat
|
3.2. Xử trí bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính tại tuyến y tế cơ sở Người bệnh nhóm A:
- Thuốc giãn phế quản được sử dụng khi cần thiết, thuốc giúp cải thiện triệu chứng khó thở.
- Có thể lựa chọn nhóm thuốc giãn phế quản tác dụng ngắn hoặc tác dụng dài.
- Tuỳ theo đáp ứng điều trị và mức độ cải thiện triệu chứng của người bệnh mà sẽ tiếp tục phác đồ điều trị hoặc đổi sang nhóm thuốc giãn phế quản khác.
Người bệnh nhóm B:
- Lựa chọn điều trị tối ưu là thuốc giãn phế quản tác dụng kéo dài LABA hoặc LAMA. Lựa chọn thuốc tuỳ thuộc vào sự dung nạp và cải thiện triệu chứng của người bệnh.
- Nếu không cải thiện với đơn trị liệu, sử dụng phối hợp hai nhóm thuốc LABA + LAMA.
- Đối với người bệnh khó thở nhiều, có thể cân nhắc điều trị khởi đầu ngay bằng LABA + LAMA.
- Nếu LABA + LAMA không cải thiện triệu chứng, có thể cân nhắc hạ bậc điều trị với một thuốc giãn phế quản tác dụng dài.
Người bệnh nhóm C và nhóm D: nên chuyển người bệnh lên tuyến trên để khởi trị, sau đó y tế cơ sở điều trị theo phác đồ tuyến trên.
3.3. Xử trí ban đầu đợt cấp bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính
** Kháng sinh dùng trong đợt cấp:
- Đợt cấp mức độ nhẹ: chưa cần dùng kháng sinh
- Đợt cấp mức độ vừa và nặng: cho kháng sinh Amoxicillin/clavulanate hoặc
Cefuroxim hoặc Fluoroquinolon (Moxifloxacin, Levofloxacin).
* Aminophylline tĩnh mạch: truyền aminophylline tĩnh mạch không được khuyến cáo sử dụng thường qui trong đợt cấp BPTNMT vì bằng chứng có lợi rất ít trong khi các tác dụng bất lợi tiềm ẩn nhiều hơn.
|
