Dựa trên các văn bản pháp luật được cung cấp, các hình thức dịch vụ y tế từ xa (hay hoạt động y tế từ xa, khám chữa bệnh từ xa) tại Việt Nam được quy định và hướng dẫn trong nhiều văn bản khác nhau.
Thông tư số 49/2017/TT-BYT ngày 28 tháng 12 năm 2017 quy định rõ về phạm vi điều chỉnh của hoạt động y tế từ xa, bao gồm1:
•
Tư vấn y tế từ xa1. Hoạt động này được chia thành Tư vấn phòng bệnh từ xa2 và Tư vấn khám bệnh, chữa bệnh từ xa3.
•
Hội chẩn tư vấn khám bệnh, chữa bệnh từ xa1.
•
Hội chẩn tư vấn chẩn đoán hình ảnh từ xa1.
•
Hội chẩn tư vấn giải phẫu bệnh từ xa1.
•
Hội chẩn tư vấn phẫu thuật từ xa1.
•
Đào tạo chuyển giao kỹ thuật khám bệnh, chữa bệnh từ xa1.
Phụ lục II của Thông tư 49/2017/TT-BYT4 và Bộ tiêu chí Công nghệ thông tin ban hành kèm theo Quyết định số 28/QĐ-BYT45 cũng liệt kê các hình thức y tế từ xa tương tự: Tư vấn phòng bệnh từ xa, Tư vấn khám, chữa bệnh từ xa, Tư vấn chẩn đoán hình ảnh từ xa, Tư vấn giải phẫu bệnh từ xa, Tư vấn phẫu thuật từ xa, Đào tạo chuyển giao kỹ thuật khám bệnh, chữa bệnh từ xa, và các hình thức khác4.
Đề án “Khám, chữa bệnh từ xa” giai đoạn 2020 - 2025 (theo Quyết định số 2628/QĐ-BYT)6 cũng định nghĩa Khám, chữa bệnh từ xa bao gồm các hoạt động: Tư vấn y tế từ xa; hội chẩn tư vấn khám bệnh, chữa bệnh từ xa; hội chẩn tư vấn chẩn đoán hình ảnh từ xa; hội chẩn tư vấn xét nghiệm cận lâm sàng, giải phẫu bệnh từ xa; hội chẩn tư vấn phẫu thuật từ xa; một số hoạt động khác7. Các hoạt động chính được chi tiết hóa trong Đề án này bao gồm Tư vấn y tế từ xa (tele-health)8, Hội chẩn tư vấn khám, chữa bệnh từ xa8, Hội chẩn tư vấn chẩn đoán hình ảnh từ xa9, Hội chẩn tư vấn huyết học, truyền máu, vi sinh, hóa sinh, miễn dịch, giải phẫu bệnh9, Hội chẩn tư vấn phẫu thuật từ xa10, và Hoạt động đào tạo, chuyển giao kỹ thuật10. Quyết định số 4054/QĐ-BYT cũng đưa ra định nghĩa tương tự về Khám, chữa bệnh từ xa11.
Đặc biệt, Quyết định số 5237/QĐ-BYT ngày 16 tháng 12 năm 2020 đã ban hành Danh mục dịch vụ áp dụng tạm thời trong tư vấn khám, chữa bệnh, hội chẩn từ xa, bao gồm12...:
•
Tư vấn sức khỏe từ xa13.
•
Khám, chữa bệnh từ xa giữa bác sỹ và người bệnh mạn tính (theo nguyên lý y học gia đình)13.
•
Khám, chữa bệnh ban đầu từ xa giữa bệnh viện tuyến trên và bệnh viện tuyến dưới13.
•
Hội chẩn tư vấn khám, chữa bệnh từ xa: hội chẩn liên viện tuyến trên, tuyến dưới13.
•
Hội chẩn tư vấn chẩn đoán hình ảnh từ xa14.
•
Hội chẩn tư vấn huyết học, truyền máu, vi sinh, miễn dịch, giải phẫu bệnh…14.
•
Hội chẩn tư vấn phẫu thuật từ xa14.
•
Đào tạo, chuyển giao kỹ thuật, sinh hoạt khoa học từ xa14.
Hướng dẫn khám bệnh, chữa bệnh từ xa tại tuyến y tế cơ sở (ban hành kèm theo Công văn số 7946/BYT-KCB) đề cập đến Điều 80 của Luật Khám bệnh, chữa bệnh số 15/2023/QH15, trong đó quy định về khám bệnh, chữa bệnh từ xa theo hai nội dung chính: Khám bệnh, chữa bệnh từ xa giữa người hành nghề với người bệnh và hội chẩn trực tuyến, khám chữa bệnh từ xa giữa các cơ sở khám bệnh, chữa bệnh15. Hướng dẫn này cũng nhắc lại các dịch vụ áp dụng tạm thời theo Quyết định 5237/QĐ-BYT, bao gồm tư vấn sức khỏe từ xa, KBCB từ xa giữa bác sĩ gia đình và người bệnh mạn tính, và KBCB từ xa giữa bệnh viện tuyến trên và tuyến dưới, áp dụng tại tuyến y tế cơ sở15. Tài liệu "Hướng dẫn Bộ tiêu chí tạm thời..." cũng liệt kê "Theo dõi sức khỏe từ xa" như một thành phần của nền tảng hỗ trợ tư vấn KBCB từ xa16.
Như vậy, theo các văn bản pháp lý tại Việt Nam, các hình thức/hoạt động/dịch vụ y tế từ xa chính được quy định bao gồm các hình thức tư vấn, hội chẩn chuyên môn từ xa trong nhiều lĩnh vực khác nhau của y tế, đào tạo từ xa, và các dịch vụ KBCB trực tiếp giữa bác sĩ và người bệnh hoặc giữa các cơ sở y tế. Danh mục dịch vụ cụ thể hơn được áp dụng tạm thời theo Quyết định số 5237/QĐ-BYT.
|