|
Thông thường, mỗi bệnh nhân sẽ có thái độ khác nhau trước sự thay đổi lối sống, hành vi, thói quen sức khỏe. Để sự thay đổi hành vi có thể xảy ra, mỗi cá nhân cần phải nhận định rằng việc thay đổi là quan trọng cần làm (khía cạnh động lực cá nhân) và việc thực hiện là không quá khó (khả năng cá nhân).
Ví dụ như đối với trường hợp bệnh nhân nghiện rượu có rối loạn tăng men gan. Vấn đề cai rượu được đặt ra để có thể kiểm soát được tình trạng tăng men gan. Bệnh nhân cần được cung cấp thông tin chỉ rõ ra rằng các chỉ số sinh hóa máu có men gan tăng cao “có thể” là hậu quả của việc dùng rượu quá nhiều (để tránh dùng từ nghiện rượu) và khắc phục sớm sẽ tránh tình trạng xơ gan mất bù về sau. Đồng thời, chúng ta cần củng cố niềm tin cai nghiện rượu bằng cách khẳng định rằng nhiều người đã thành công và khỏe mạnh.
Hai câu hỏi đơn giản có thể giúp cho bác sĩ có thể củng cố các điều kiện cần thiết cho sự thay đổi trong vòng vài phút. Câu hỏi đầu tiên là “Theo anh chị thì việc thay đổi có cần thiết hay không? Nếu được anh chị cho điểm trên thang điểm từ 1 đến 10” (Thông thường chúng tôi sử dụng bộ thang đo mức độ đau để đánh giá. Nếu không có, chúng ta có thể cùng qui ước với bệnh nhân rằng 1 điểm là không quan trọng, và 10 điểm là rất quan trọng, thiết yếu). Câu hỏi này sẽ đặt bệnh nhân và bác sĩ cùng ngồi vào bàn và cùng hướng đến một vấn đề. Thực tế cho thấy, đối với bệnh nhân tiểu đường, khi đặt câu hỏi về vấn đề chế độ dinh dưỡng thì hầu hết đều cho rằng rất quan trọng.
Khẳng định khả năng bản thân có thể thực hiện được thay đổi là mục đích của câu hỏi thứ hai. Chúng ta có thể sử dụng câu hỏi “anh chị có tự tin thực hiện thay đổi hay không? Nếu được anh chị cho điểm trên thang điểm từ 1 đến 10”. Bệnh nhân cần cảm thấy có đủ tự tin rằng họ có thể thực hiện được những thay đổi giúp củng cố tình trạng sức khỏe của họ.
Chúng tôi ghi nhận rằng những bệnh nhân nói rằng sẽ thay đổi tất cả, thay đổi ngay lập tức lại là những người khó có khả năng thực hiện thành công thay đổi hành vi. Nhân viên y tế cần hỗ trợ bệnh nhân bằng cách cắt nhỏ mục tiêu thay đổi thành từng bước cụ thể, kế tiếp và có tính khả thi cao. Ví dụ như việc cai nghiện thuốc là có thể được bắt đầu bằng việc giảm dần số lượng thuốc hút mỗi ngày, định mức giảm thành từng tuần, hướng tăng dần tiến đến ngưng hút thuốc lá hoàn toàn.
|
