I. Phân loại:
Bệnh tâm thần ở trẻ em đa dạng và phức tạp, thường liên quan đến sự phát triển về mặt sinh học, tâm lý và xã hội. Dưới đây là một số nhóm bệnh thường gặp:
- Rối loạn phát triển lan tỏa (Tự kỷ): Nhóm rối loạn này ảnh hưởng đến khả năng giao tiếp, tương tác xã hội và hành vi của trẻ. Các biểu hiện phổ biến bao gồm:
- -Khó khăn trong giao tiếp: Chậm nói, ngôn ngữ hạn chế, khó khăn trong việc hiểu và sử dụng ngôn ngữ phi ngôn ngữ (ánh mắt, cử chỉ).
- -Khó khăn trong tương tác xã hội: Ít quan tâm đến người khác, khó khăn trong việc tạo và duy trì các mối quan hệ, không hiểu các quy tắc xã hội.
- -Hành vi rập khuôn và hạn chế: Thích các thói quen lặp đi lặp lại, phản ứng mạnh với sự thay đổi, sở thích và hoạt động hạn chế.
- -Rối loạn cảm giác: Quá nhạy cảm hoặc kém nhạy cảm với các kích thích giác quan.
- -Rối loạn tăng động giảm chú ý (ADHD): Trẻ gặp khó khăn trong việc tập trung, kiểm soát hành vi và mức độ hoạt động. Các biểu hiện phổ biến bao gồm:
- -Mất tập trung: Dễ bị phân tâm, khó khăn trong việc tập trung vào nhiệm vụ, hay quên, mất đồ đạc.
- -Tăng động: Cử động liên tục, không ngồi yên, nói quá nhiều.
- -Xung động: Hành động mà không suy nghĩ, ngắt lời người khác, khó khăn trong việc chờ đợi.
- -Rối loạn lo âu: Trẻ trải qua nỗi sợ hãi và lo lắng quá mức, ảnh hưởng đến cuộc sống hàng ngày. Các dạng rối loạn lo âu thường gặp ở trẻ em bao gồm:
- -Rối loạn lo âu lan tỏa: Lo lắng về nhiều thứ khác nhau, thường xuyên cảm thấy căng thẳng và bồn chồn.
- -Rối loạn ám ảnh cưỡng chế (OCD): Có những suy nghĩ ám ảnh và hành vi cưỡng chế lặp đi lặp lại.
- -Rối loạn hoảng sợ: Cơn hoảng sợ bất ngờ với các triệu chứng thể chất như tim đập nhanh, khó thở, chóng mặt.
- -Ám ảnh sợ xã hội: Sợ hãi quá mức trong các tình huống xã hội.
- -Rối loạn trầm cảm: Trẻ cảm thấy buồn bã, mất hứng thú với các hoạt động, và có những thay đổi về hành vi. Các biểu hiện phổ biến bao gồm:
- -Khí sắc buồn bã: Trẻ thường xuyên khóc, dễ cáu gắt, hay than phiền.
- -Mất hứng thú: Trẻ không còn thích thú với những hoạt động mà trước đây trẻ thích.
- -Thay đổi về giấc ngủ và ăn uống: Trẻ có thể ngủ quá nhiều hoặc quá ít, ăn quá nhiều hoặc quá ít.
- -Khó tập trung: Trẻ có thể gặp khó khăn trong việc tập trung vào học tập hoặc các hoạt động khác.
- -Suy nghĩ tiêu cực: Trẻ có thể có suy nghĩ về cái chết hoặc tự tử.
- -Rối loạn tic: Trẻ có những cử động hoặc âm thanh bất ngờ, lặp đi lặp lại, không kiểm soát được.
- -Rối loạn ăn uống: Trẻ có những hành vi ăn uống bất thường, ảnh hưởng đến sức khỏe thể chất và tinh thần.
- -Rối loạn giấc ngủ: Trẻ gặp khó khăn trong việc đi vào giấc ngủ, duy trì giấc ngủ, hoặc thức dậy quá sớm.
- -Rối loạn bài tiết: Trẻ không kiểm soát được việc đi tiểu hoặc đi phân.
II. Nguyên nhân:
Nguyên nhân gây bệnh tâm thần ở trẻ em thường phức tạp và đa dạng, bao gồm:
-Yếu tố di truyền: Tiền sử gia đình có người mắc bệnh tâm thần.
-Yếu tố sinh học: Bất thường về cấu trúc hoặc chức năng của não bộ, rối loạn nội tiết tố.
-Yếu tố môi trường: Sang chấn tâm lý, bạo lực gia đình, lạm dụng, thiếu sự chăm sóc và hỗ trợ.
-Yếu tố tâm lý: Khó khăn trong việc kiểm soát cảm xúc, kỹ năng xã hội kém phát triển.
III. Chẩn đoán và điều trị:
Việc chẩn đoán bệnh tâm thần ở trẻ em cần được thực hiện bởi các chuyên gia tâm thần học trẻ em. Quá trình chẩn đoán thường bao gồm:
- -Khám lâm sàng: Đánh giá về mặt thể chất và tâm thần.
- -Trắc nghiệm tâm lý: Đánh giá các chức năng nhận thức, cảm xúc và hành vi.
- -Phỏng vấn gia đình và giáo viên: Thu thập thông tin về hành vi của trẻ ở nhà và trường học. Điều trị bệnh tâm thần ở trẻ em thường bao gồm:
- -Liệu pháp tâm lý: Giúp trẻ hiểu và kiểm soát cảm xúc, phát triển kỹ năng xã hội, và thay đổi hành vi.
- -Thuốc: Ðiều trị các triệu chứng của bệnh tâm thần, chẳng hạn như thuốc chống trầm cảm, thuốc chống loạn thần, thuốc kích thích.
- -Giáo dục đặc biệt: Hỗ trợ trẻ trong việc học tập và phát triển kỹ năng.
- -Hỗ trợ gia đình: Giúp gia đình hiểu và hỗ trợ trẻ.
|