Phân loại theo vị trí tổn thương
Liệt mặt có thể do tổn thương dây thần kinh số VII ở nhiều vị trí khác nhau, từ trong sọ não cho đến ngoài hộp sọ. Dựa vào vị trí tổn thương, chúng ta có thể phân loại nguyên nhân liệt mặt như sau:
1. Tổn thương trong sọ:
- Tai biến mạch máu não: Đây là nguyên nhân gây liệt mặt trung ương, thường kèm theo liệt nửa người cùng bên.
- U của hệ thần kinh trung ương: Các khối u trong não có thể chèn ép vào dây thần kinh số VII, gây liệt mặt trung ương.
- U dây thần kinh thính giác: U dây thần kinh số VIII (thính giác) có thể chèn ép vào dây thần kinh số VII khi đi chung trong ống tai trong, gây liệt mặt ngoại biên.
2. Tổn thương trong xương thái dương:
- Liệt mặt vô căn (liệt mặt Bell): Đây là nguyên nhân phổ biến nhất của liệt mặt ngoại biên, thường do viêm dây thần kinh số VII.
- Zona hạch gối (hội chứng Ramsay Hunt): Do virus Varicella Zoster gây ra, thường kèm theo đau tai và nổi mụn nước ở tai.
- Nhiễm khuẩn tai giữa biến chứng: Viêm tai giữa nặng có thể lan đến dây thần kinh số VII, gây liệt mặt ngoại biên.
- Chấn thương (do phẫu thuật, vỡ xương thái dương): Chấn thương vùng đầu mặt có thể gây tổn thương dây thần kinh số VII.
- U dây thần kinh mặt: Khối u phát triển từ dây thần kinh số VII có thể gây liệt mặt ngoại biên.
- Nhiễm trùng: Một số bệnh nhiễm trùng như nhiễm mononucleosis, bệnh Lyme cũng có thể gây liệt mặt ngoại biên.
3. Tổn thương ngoài xương thái dương:
- U tuyến mang tai: Khối u tuyến mang tai có thể chèn ép vào dây thần kinh số VII khi nó đi qua tuyến, gây liệt mặt ngoại biên.
4. Bệnh hệ thống:
- Sarcoidosis: Bệnh Sarcoidosis là một bệnh tự miễn có thể ảnh hưởng đến nhiều cơ quan, bao gồm cả hệ thần kinh, gây liệt mặt ngoại biên.
- Bệnh đa dây thần kinh: Tổn thương nhiều dây thần kinh ngoại biên, bao gồm cả dây thần kinh số VII, có thể gây liệt mặt.
- Xơ cứng rải rác: Bệnh tự miễn ảnh hưởng đến hệ thần kinh trung ương, có thể gây liệt mặt trung ương hoặc ngoại biên.
|