|
Quá trình chuyển hóa purin và acid uric trong cơ thể diễn ra khá phức tạp, bao gồm các giai đoạn sau:
1. Tổng hợp purin (purine synthesis):
- Nội sinh: Cơ thể tự tổng hợp purin từ các tiền chất đơn giản như amino acid (glutamine, glycine, aspartic acid), carbon dioxide và các dẫn xuất của folate. Quá trình này diễn ra chủ yếu ở gan.
- Ngoại sinh: Purin được cung cấp từ thực phẩm thông qua đường tiêu hóa.
2. Chuyển hóa purin thành acid uric:
- Purin tự do hoặc purin từ quá trình phân hủy nucleic acid (DNA, RNA) sẽ được chuyển hóa thành hypoxanthine.
- Hypoxanthine được chuyển thành xanthine nhờ enzyme xanthine oxidase.
- Xanthine tiếp tục được chuyển thành acid uric bởi xanthine oxidase.
3. Bài tiết acid uric:
- Khoảng 2/3 lượng acid uric được lọc qua cầu thận và bài tiết qua nước tiểu.
- Khoảng 1/3 còn lại được bài tiết vào đường tiêu hóa, sau đó bị phân hủy bởi vi khuẩn đường ruột.
Các yếu tố ảnh hưởng đến quá trình chuyển hóa và bài tiết acid uric:
- Chức năng thận: Suy giảm chức năng thận làm giảm khả năng bài tiết acid uric, dẫn đến tăng acid uric máu.
- Chế độ ăn uống: Thực phẩm giàu purin làm tăng lượng purin đưa vào cơ thể, làm tăng sản xuất acid uric.
- Rượu bia: Rượu bia làm tăng sản xuất acid uric và giảm bài tiết acid uric qua thận.
- Một số loại thuốc: Một số loại thuốc như thuốc lợi tiểu, aspirin liều thấp, thuốc ức chế miễn dịch,... có thể làm tăng acid uric máu.
Rối loạn chuyển hóa purin và acid uric:
- Tăng acid uric máu (hyperuricemia): Là tình trạng nồng độ acid uric trong máu vượt quá ngưỡng bình thường. Nguyên nhân có thể do tăng sản xuất acid uric, giảm bài tiết acid uric, hoặc cả hai. Tăng acid uric máu là yếu tố nguy cơ chính gây bệnh gút.
- Bệnh gút: Là bệnh lý do lắng đọng tinh thể urat (muối của acid uric) trong khớp và các mô khác. Bệnh gút gây đau khớp dữ dội, sưng, nóng, đỏ và có thể dẫn đến biến dạng khớp nếu không được điều trị kịp thời.
|
