Di chứng đồng vận (synkinesis) sau liệt mặt là gì và cơ chế gây ra nó?

Định nghĩa: Đồng vận là tình trạng co cơ không chủ ý của một nhóm cơ ở mặt khi bệnh nhân chủ động vận động một nhóm cơ khác. Ví dụ phổ biến nhất là mắt bị nhắm lại khi bệnh nhân cười hoặc mép miệng bị co kéo khi bệnh nhân nhắm mắt.
Cơ chế: Di chứng này xảy ra do quá trình tái phân bố thần kinh sai lệch (aberrant reinnervation) trong quá trình hồi phục. Khi dây thần kinh bị tổn thương nặng (đứt sợi trục), các sợi trục mới sẽ mọc ra từ chỗ tổn thương để tái chi phối cho các cơ. Tuy nhiên, quá trình này có thể bị "lộn xộn":
- Một sợi trục vốn dĩ dành cho cơ vòng mi (để nhắm mắt) có thể mọc nhầm vào và chi phối cho cơ vòng môi (để chu miệng).
- Một sợi trục có thể phân nhánh và chi phối cho cả hai nhóm cơ. Kết quả là, khi não bộ gửi tín hiệu để thực hiện một động tác (ví dụ: cười), tín hiệu này sẽ đi lạc và kích hoạt cả những cơ không mong muốn, gây ra cử động đồng thời.

Tài liệu đào tạo liên tục

Mục tiêu

Làm việc theo nhóm

Tình huống lâm sàng 1

Kiến thức nhanh

•	2.2. Cận lâm sàng
•	Bộ điều biến serotonin: Dược lý, cách dùng và tác dụng phụ
•	Cách đánh giá mức độ nặng của vẩy nến tại da

Phụ trách chuyên môn TS Võ Thành Liêm (thanhliem.vo@gmail.com)