Dịch tễ
- Viêm tai giữa cấp (VTG cấp):
- Rất phổ biến ở trẻ em, đặc biệt là độ tuổi từ 6 tháng đến 2 tuổi.
- Khoảng 80% trẻ em sẽ trải qua ít nhất một đợt VTG cấp trước 3 tuổi.
- Thường gặp vào mùa đông và mùa xuân.
- Nam giới có nguy cơ mắc bệnh cao hơn nữ giới.
- Viêm tai giữa mạn tính (VTG mạn tính):
- Ít phổ biến hơn VTG cấp.
- Thường là hậu quả của VTG cấp tái phát hoặc không được điều trị triệt để.
- Ảnh hưởng đến mọi lứa tuổi, nhưng thường gặp hơn ở trẻ em và người lớn trẻ tuổi.
- Các yếu tố nguy cơ bao gồm:
- Tiền sử VTG cấp tái phát.
- Dị tật bẩm sinh vùng tai mũi họng.
- Rối loạn chức năng vòi nhĩ.
- Suy giảm miễn dịch.
- Tiếp xúc với khói thuốc lá.
Nguyên nhân
- VTG cấp:
- Thường do vi khuẩn hoặc virus gây ra.
- Vi khuẩn phổ biến nhất: Streptococcus pneumoniae, Haemophilus influenzae, Moraxella catarrhalis.
- Virus phổ biến nhất: Virus hợp bào hô hấp (RSV), Rhinovirus.
- Vòi nhĩ bị tắc nghẽn do:
- Cảm lạnh thông thường.
- Viêm mũi dị ứng.
- VA phì đại.
- Sùi vòm mũi họng.
- VTG mạn tính:
- Thường là do nhiễm trùng dai dẳng hoặc tái phát.
- Các vi khuẩn thường gặp: Pseudomonas aeruginosa, Staphylococcus aureus, Proteus mirabilis.
- Cholesteatoma (u biểu bì) - một biến chứng của VTG mạn tính, có thể gây ra các biến chứng nghiêm trọng.
Triệu chứng
- VTG cấp:
- Đau tai, thường dữ dội.
- Sốt.
- Quấy khóc (ở trẻ em).
- Chán ăn.
- Nôn mửa hoặc tiêu chảy.
- Chảy dịch tai (mủ hoặc dịch nhầy).
- Giảm thính lực.
- VTG mạn tính:
- Chảy dịch tai mạn tính (mủ hoặc dịch nhầy), có thể có mùi hôi.
- Giảm thính lực.
- Ù tai.
- Chóng mặt (hiếm gặp).
- Đau đầu (hiếm gặp).
Điều trị
- VTG cấp:
- Điều trị nội khoa:
- Kháng sinh (nếu do vi khuẩn).
- Thuốc giảm đau.
- Thuốc hạ sốt.
- Thuốc thông mũi.
- Điều trị ngoại khoa (hiếm gặp):
- Chích rạch màng nhĩ để dẫn lưu mủ.
- Đặt ống thông khí màng nhĩ.
- VTG mạn tính:
- Điều trị nội khoa:
- Vệ sinh tai.
- Thuốc nhỏ tai kháng sinh hoặc kháng nấm.
- Điều trị ngoại khoa:
- Phẫu thuật vá màng nhĩ (myringoplasty).
- Phẫu thuật loại bỏ cholesteatoma và tái tạo tai giữa (mastoidectomy).
Dự phòng
- VTG cấp:
- Cho trẻ bú mẹ hoàn toàn trong 6 tháng đầu đời.
- Tiêm phòng đầy đủ.
- Tránh tiếp xúc với khói thuốc lá.
- Rửa tay thường xuyên.
- Điều trị triệt để các bệnh lý về mũi họng.
- VTG mạn tính:
- Điều trị triệt để VTG cấp.
- Theo dõi định kỳ với bác sĩ Tai Mũi Họng.
- Tránh nước vào tai.
|