|
I. Đặc điểm của trẻ vị thành niên và thách thức trong thăm khám:
- Ít sử dụng dịch vụ y tế: Do chưa tự nhận thấy nhu cầu hoặc gặp rào cản về thời gian, chi phí, tâm lý e ngại.
- Tâm lý phức tạp: Mong muốn độc lập, dễ bị tổn thương, nhạy cảm về hình thể và các vấn đề riêng tư.
- Cần thời gian thăm khám lâu hơn: Để xây dựng lòng tin, khai thác thông tin và phát hiện các vấn đề tiềm ẩn.
II. Giao tiếp hiệu quả với trẻ vị thành niên:
- Tạo mối quan hệ: Dành thời gian chia sẻ về trường học, sở thích, tạo sự thân mật và tin tưởng.
- Lắng nghe chủ động: Sử dụng câu hỏi mở, kỹ thuật tóm tắt thông tin, để trẻ tự do bày tỏ.
- Tôn trọng quyền riêng tư: Giữ bí mật thông tin, trừ trường hợp nguy hiểm đến sức khỏe hoặc tính mạng.
- Giao tiếp với phụ huynh: Duy trì liên hệ, nhưng luôn nhớ trẻ vị thành niên là người bệnh chính, cần được tôn trọng ý kiến.
III. Thăm khám toàn diện:
- Đánh giá tăng trưởng thể chất: Theo dõi chiều cao, cân nặng, các dấu hiệu dậy thì, phát hiện bất thường về tăng trưởng và dinh dưỡng (béo phì, chậm tăng trưởng, chậm dậy thì...).
- Sàng lọc các bệnh lý: Hệ tuần hoàn: Đo huyết áp, phát hiện tăng huyết áp.
- Cơ xương khớp: Kiểm tra cột sống, phát hiện vẹo cột sống.
- Thị giác: Đo thị lực, phát hiện tật khúc xạ.
- Răng miệng: Khám răng, phát hiện sâu răng và các bệnh lý răng miệng.
- Lưu ý đến tâm lý xã hội: Khai thác các vấn đề về học tập, bạn bè, gia đình, tình yêu... Phát hiện nguy cơ trầm cảm, lo âu, tự tử, bạo lực, lạm dụng chất... Thăm dò về tình dục an toàn, tránh thai, các bệnh lây truyền qua đường tình dục...
IV. Khám thực thể:
- Chuẩn bị tâm lý cho trẻ: Giải thích trước các bước khám, đặc biệt là khám vùng nhạy cảm.
- Đảm bảo sự riêng tư: Có không gian riêng, có y tá nữ hỗ trợ khi cần. Tạo cảm giác thoải mái: Sử dụng ngôn ngữ phù hợp, tránh gây xấu hổ, bối rối cho trẻ.
- Khuyến khích trẻ tham gia: Cho trẻ tự thực hiện một số thao tác, đặt câu hỏi và chia sẻ lo lắng.
V. Lưu ý:
Tuân thủ quy trình khám bệnh, đảm bảo an toàn, vô trùng. Sử dụng bảng đánh giá tăng trưởng, phát triển phù hợp với lứa tuổi. Ghi chép hồ sơ bệnh án chi tiết, rõ ràng. Hướng dẫn trẻ tự chăm sóc sức khỏe, phòng tránh bệnh tật. Giới thiệu các dịch vụ y tế phù hợp.
|
