|
Chướng bụng (từ dân gian có thể là tình trạng sình hơi, chướng hơi) là một trong những than phiền thường gặp trong chăm sóc ngoại trú. Trong phần lớn các trường hợp, chướng bụng đơn thuần không là dấu chứng lâm sàng quan trọng vì nó không chuyên biệt đặc hiệu cho bệnh lý cụ thể. Chướng bụng có thể là biểu hiện chung của rất nhiều bệnh khác nhau, của nhiều hệ cơ quan khác nhau. Chỉ khi triệu chứng này gây khó chịu nhiều thì việc đánh giá mới được đặt ra. Trong trường hợp triệu chứng chướng bụng kéo dài nhiều năm mà không kèm các dấu chứng bất thường khác như sụt cân, báng bụng, vàng da..., bệnh nhân có thể an tâm rằng triệu chứng chướng bụng không phải là dấu hiệu báo động của tình trạng bệnh thực thể đặc hiệu.
Chướng bụng là biểu hiện của tình trạng có nhiều hơi trong dạ dày, ruột non, ruột già. Triệu chứng này có thể xuất hiện trên bệnh nhân có tình trạng rối loạn vận động của dạ dày (liệt dạ dày, viêm loét dạ dày), rối loạn hấp thu các chất đường – chất béo, và tình trạng quá sản của vi khuẩn đường ruột do thức ăn không được hấp thu tốt, còn sót lại trong đường ruột và tạo hiện tượng sinh hơi trong ruột. Trong vài trường hợp, rối loạn tăngnhu động của đường tiêu hóa và tình trạng tăng nhạy cảm với cảm giác căng của thành ruột là nguyên nhân chính của cảm giác chướng bụng, điển hình như trong hội chứng đại tràng kích thích.
Đi kèm với cảm giác chướng bụng, bệnh nhân có thể có than phiền về việc đánh hơi nhiều lần hoặc mỗi lần đánh hơi có nhiều hơi ra. Thông tin mỗi lần đánh hơi giúp làm giảm nhanh các triệu chứng khó chịu vùng bụng, đây là một đặc điểm quan trọng gợi ý tình trạng hơi nhiều vùng đại tràng, giúp phân biệt tình trạng đau bụng do căng thành ruột do hơi với các tình trạng đau bụng khác của ổ bụng.
Cũng cần ghi nhận rằng một số bệnh nhân có bệnh lý về túi mật, ung thư đại tràng, viêm đại tràng, viêm manh tràng cũng có thể đến khám với bệnh cảnh duy nhất chỉ có biểu hiện khó chịu là chướng bụng, sình hơi. Bệnh nhân ung thư đại tràng có thể có bệnh cảnh chướng bụng từng đợt gây khó chịu vùng bụng. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng chướng bụng không là dấu chứng đặc thù – xuất hiện đơn độc trong bệnh cảnh ung thư.
|
