1.1.1. Thông tin
Người bệnh nữ, 72 tuổi, đến khám tại phòng khám ngoại chẩn vì lý do khó thở kéo dài kèm phù 2 chân, tăng nặng dần từ khoảng 3 tháng qua. Người bệnh than rằng thời gian gần đây thấy cơ thể trở nên nặng nề, di chuyển khó khăn. Hai bàn chân có phù tăng dần trong ngày và giảm phù khi nằm nghỉ và kê chân cao. Người bệnh cũng than rằng có tình trạng thở mệt liên tục, cảm giác thiếu hơi, “hít thở không có oxy”, tăng lên khi nằm đầu ngang. Về đêm, để có thể ngủ, BN phải dùng 2-3 gối để kê đầu cao. Thời gian gần đây, người bệnh thường có những cơn ho kéo dài từng tràng, kèm khó thở, xuất hiện vào ban đêm. Hiện người bệnh không có đau ngực, không sốt.
Khám lâm sàng ghi nhận thể trạng trung bình, da niêm hồng, phù ấn lõm 2 chân lan lên đến vùng đầu gối, đồng đều 2 chân. Huyết áp 187/90 mmHg, nhịp mạch 97 lần/phút, nhịp thở 18 lần/phút, SpO2=94%, thân nhiệt: 36,70C. Nghe tim ghi nhận tiếng tim mờ, âm thổi kỳ tâm thu nghe tại ổ van động mạch chủ. Nghe phổi có âm phế bào bình thường, chưa ghi nhận rale bệnh lý. Tĩnh mạch cổ nổi ngang mức 13 cm tính từ tim.
Trước đây, người bệnh sống ở tỉnh cùng người thân. Khoảng 5-6 tháng nay, người bệnh chuyển đến sống cùng gia đình con trai – con dâu và các cháu nội. Tiền căn chưa ghi nhận bệnh lý lạ, chưa từng được chẩn đoán hen suyễn, không tiền căn dị ứng.
1.1.2. Câu hỏi gợi ý tình huống:
- Xác định tình trạng ho do nguyên nhân gì?
- Hướng điều trị ra sao?
1.1.3. Tóm tắt - phân tích tình huống:
Người bệnh nữ, 72 tuổi, đến khám vì khó thở, ho và phù 2 chân. Bệnh kéo dài từ 3 tháng nay, có tính chất nặng dần. Ho kéo dài từng tràng, có khó thở liên tục, tăng khi nằm đầu ngang, ngủ phải nằm đầu cao, lên cơn khó thở về đêm. Phù 2 chân, ấn lõm, tăng trong ngày, giảm khi kê chân cao. Không tiền căn bệnh lý chuyên biệt. Huyết áp 187/90mmHg, SpO2=94%, mạch 97 lần/phút, tĩnh mạch cảnh nổi, không sốt. Hiện đang dùng thuốc không rõ loại.
- Ho kéo dài từng tràng kèm khó thở (SpO2 thấp) khi nằm đầu thấp trên bệnh cảnh có biểu hiện của suy tim (tĩnh mạch cảnh nổi, phù toàn thân, khó thở tư thế, âm thổi ở tim, huyết áp cao) gợi ý khả năng ho do bệnh lý của tim
- Việc điều trị cấp cứu cần phải đảm bảo oxy, điều trị hiệu quả suy tim, giảm bớt tình trạng ứ dịch phù. Bác sĩ gia đình cần tư vấn, hướng dẫn bệnh nhân và gia đình đến khám đơn vị y tế phù hợp (có chuyên khoa tim) để điều trị phù hợp.
|