Bệnh não gan được cho là có liên quan đến những chất độc hại được tạo ra bởi vi khuẩn đường ruột như NH3, mercaptans, acide béo chuỗi ngắn và phenols. Bình thường những chất này được vận chuyển qua tĩnh mạch cửa đến gan, tại gan chúng được chuyển hóa và bài tiết nhanh chóng. Ở bệnh nhân xơ gan, tế bào gan bị tổn thương không thể chuyển hóa các chất thải này, đồng thời máu từ tĩnh mạch cửa có thể không đi qua gan mà về thẳng hệ tuần hoàn thông qua tuần hoàn bàng hệ hay những shunt nối bất thường được tạo thành thứ phát để giải áp tình trạng tăng áp tại tĩnh mạch cửa.
Triệu chứng của bệnh não gan có thể rất kín đáo. Bệnh não gan nặng thì cần được phân độ và ghi chú vào bệnh án. Đối với bệnh nhân đang có bệnh não gan tiến triển, cần tìm và điều trị nguyên nhân như táo bón, nhiễm trùng, xuất huyết tiêu hóa, thuốc (benzodiazepines), mất cân bằng điện giải và không tuân thủ điều trị. Chọc dịch báng để tìm và điều trị viêm phúc mạc tự phát do vi khuẩn được chỉ định ở tất cả bệnh nhân xơ gan bị bệnh não gan nhập viện. Nếu bệnh não gan vẫn tiếp tục kéo dài, bệnh nhân nên được điều trị với disaccharides hoặc rifaximin (Xifaxan)16, 17. Lactulose là một disaccharides không hấp thu, có thể giúp làm giảm hấp thu nitrogen. Rifaximin là một kháng sinh không hấp thu, có thể làm giảm vi khuẩn sản xuất NH3 trong đường ruột. Cuối cùng, bệnh nhân bị bệnh não gan thì nên được khuyên không nên lái xe.
Tình trạng tri giác của bệnh nhân được đánh giá qua 4 mức độ:
- Độ 1: giảm tập trung, lo lắng – lo sợ không phù hợp
- Độ 2: mất định hướng không gian, thời gian, có hành vi không bình thường
- Độ 3: ngủ gà ngủ gật, mất định hướng nhưng vẫn còn phản ứng kích đau, kích thích bằng lời nói
- Độ 4: hôn mê, không đáp ứng với các kích thích đau, kích thích bằng lời nói
|