|
|||||||||
Rối loạn dương cương(Tham khảo chính: 4128/QĐ-BYT ) |
|
|
Rối loạn cương dương là tình trạng không có khả năng đạt được và duy trì độ cương cứng của dương vật để tiến hành cuộc giao hợp một cách trọn vẹn.
- Rối loạn cương dương do bệnh lý rối loạn nội tiết. - Rối loạn cương dương do thần kinh. - Rối loạn cương dương do tâm thần. - Rối loạn cương dương do rối loạn vận mạch. - Rối loạn cương dương do các biến dạng của dương vật. - Rối loạn cương dương do một số thuốc.
4.1. Triệu chứng lâm sàng 4.1.1. Tập trung vào 4 nhóm triệu chứng sau: - Hoàn toàn mất ham muốn tình dục. - Vẫn có ham muốn tình dục nhưng dương vật không thể cương cứng được để giao hợp như ý muốn. - Dương vật cương cứng tốt nhưng không đúng lúc. - Dương vật cương cứng trong thời gian rất ngắn, chưa kịp đưa vào âm đạo hoặc chưa kịp xuất tinh đã mềm xìu. 4.1.2. Bảng chỉ số quốc tế về chức năng cương dương vật (The International Index of Erectile Function-IIEF). Thang điểm này gồm 15 câu hỏi, mỗi câu hỏi cho điểm từ 0 đến 5. Điểm chức năng cương là tổng số điểm của các câu hỏi. Nếu từ 59 điểm trở xuống là rối loạn cương dương. Mức độ rối loạn cương dương được quy định như sau: 6-20 điểm: mức độ nặng, 31-59 điểm: mức độ nhẹ, 21-30 điểm: mức độ trung bình. 4.2. Tiền sử các bệnh nội khoa và ngoại khoa - Các bệnh nội khoa: tim mạch, huyết áp, tiểu đường,… - Các bệnh ngoại khoa: chấn thương vùng chậu, tiền sử phẫu thuật vùng tiểu khung và bộ phận sinh dục. 4.3. Khám bộ phận sinh dục và tầng sinh môn để phát hiện các bệnh - Biến đổi hình thể giải phẫu của dương vật: lỗ đái lệch thấp, dương vật ngắn và nhỏ bẩm sinh, bệnh xơ cứng vật hang,… - Các bệnh vùng bẹn bìu: tinh hoàn ẩn, giãn tĩnh mạch tinh,… - Đánh giá các phản xạ vùng bẹn bìu-tầng sinh môn như: cảm giác quanh hậu môn, cảm giác trương lực cơ vòng hậu môn, phản xạ cơ hành hang. 4.4. Các xét nghiệm - Xét nghiệm sinh hóa máu: Đường, acid uric, cholesterol máu,… - Định lượng nội tiết tố: LH, FSH, prolactin, estradiol, testosterone.
Điều trị rối loạn cương dương tùy thuộc vào nguyên nhân và các cơ chế đi kèm. Sau đây là một số hướng dẫn điều trị cơ bản. 5.1. Điều trị không dùng thuốc 5.1.1. Thay đổi lối sống và sinh hoạt - Thay đổi lối sống có thể làm giảm các yếu tố nguy cơ: tăng hoạt động thể chất, giảm thừa cân/béo phì, bỏ thuốc lá ở nam giới,… có thể cải thiện tình trạng cương dương vật. - Các thuốc cũng có thể có tác động sâu sắc đến chức năng cương: điều trị tăng huyết áp là một trong những nguyên nhân thường gặp nhất gây rối loạn cương dương do thuốc, các thuốc kháng anpha-adrenergic không đặc hiệu và thuốc lợi tiểu thiazide thường phối hợp với rối loạn cương,… Đơn giản chỉ cần thay thế các thuốc này sang nhóm khác là có thể cải thiện chức năng cương. 5.1.2. Tư vấn tâm lý Tư vấn tâm lý được sử dụng cho nhiều nhóm rối loạn cương dương, đặc biệt hiệu quả cho nhóm rối loạn cương dương do nguyên nhân tâm lý. 5.1.3. Dụng cụ hút chân không Dụng cụ hút chân không có thể tạo được độ cương dương vật mức độ sinh lý mà không ảnh hưởng lên các yếu tố nguy cơ. 5.2. Điều trị rối loạn cương dương bằng thuốc 5.2.1. Các thuốc ức chế PDE5 Nam giới đang dùng các thuốc kháng anpha adrenergic điều trị bệnh phì đại lành tính tuyến tiền liệt cần lưu ý khi phối hợp với chất ức chế PDE5 vì có nguy cơ giảm huyết áp. - Trừ khi có chống chỉ định, các thuốc ức chế PDE5 là lựa chọn đầu tiên để điều trị rối loạn cương dương. - Có thể dùng một trong số các loại thuốc sau: + Sildenafil (Viagra, Medovigor) 50-100 mg/viên. Tuần dùng từ 1-2 ngày; mỗi ngày dùng 1 lần, uống 1 viên trước khi giao hợp 30 phút. + Tadalafil (Cialis) 10-20 mg/viên. Cách dùng như trên. + Vardenafil (Levitra) 10-20 mg/viên. Cách dùng như trên. - Các tác dụng không mong muốn của thuốc là đỏ bừng mặt, đau đầu, đau cơ, rối loạn nhìn,… - Chống chỉ định: Bệnh tim mạch mức độ nặng (nhồi máu cơ tim trong vòng 6 tháng), người mắc bệnh toàn thân nặng được khuyến cáo không nên quan hệ tình dục, dị ứng thuốc, đang dùng các nitrat gây giãn mạch, nam giới có bệnh lý về võng mạc. 5.2.2. Tiêm vật hang - Nếu các chất ức chế PDE5 không có tác dụng hoặc có chống chỉ định, có thể dùng các cách điều trị bằng thuốc khác. Tiêm thuốc trực tiếp vào vật hang để gây cương dương vật là một lựa chọn. Các thuốc có thể dùng là: papaverine, phentolamine, alprostadil. Các chất này có thể dùng đơn độc hoặc dùng phối hợp. - Các tác dụng phụ có thể là: đau chỗ tiêm, cương đau dương vật kéo dài, tăng nguy cơ gây xơ vật hang (chủ yếu với papaverine và phentolamine). 5.2.3. Thuốc đặt niệu đạo Alprostadil cũng có thể dùng làm thuốc đặt niệu đạo trong trường hợp không muốn dùng đường tiêm vật hang. 5.2.4. Bổ sung testosterone Cần lưu ý các nguy cơ của việc bổ sung testosterone lên tạo máu và tuyến tiền liệt. Khi dùng testosterone, bệnh nhân cần được theo dõi hàng năm về các chỉ tiêu: thăm trực tràng, kháng nguyên đặc hiệu của tuyến tiền liệt (PSA) máu và công thức máu. Bất kỳ sự tăng PSA hoặc thay đổi khi thăm trực tràng nên được kiểm chứng bằng sinh thiết tuyến tiền liệt để loại trừ ung thư tuyến tiền liệt. Nam giới có tiền sử ung thư tuyến tiền liệt cần được lưu ý về các nguy cơ của điều trị bổ sung testosterone. Bổ sung testosterone có thể bằng đường uống, đường tiêm, đường qua da hoặc viên cấy ghép. 5.3. Điều trị phẫu thuật Điều trị phẫu thuật khi có chỉ định. 5.3.1. Các phẫu thuật trên hệ thống động mạch: - Hồi phục tuần hoàn động mạch chủ bụng. - Hồi phục tuần hoàn động mạch dương vật. 5.3.2. Các phẫu thuật trên hệ thống tĩnh mạch: - Làm tắc mạch mu sâu. - Buộc cắt tĩnh mạch mu sâu và cách nhánh bên. - Buộc cắt tĩnh mạch ngoại vi và các đường rò rỉ tĩnh mạch. 5.3.3. Phẫu thuật đặt vật hang nhân tạo. 5.3.4. Phẫu thuật tạo hình trên dương vật (Phẫu thuật điều trị bệnh xơ cứng vật hang,…). 5.4. Điều trị bằng đông y, châm cứu Một số bài thuốc đông y hoặc châm cứu có thể được sử dụng để điều trị rối loạn cương dương như: Hữu quy hoàn, Tán dục đan gia giảm, Bát vị quế phụ gia giảm,… hoặc châm cứu ôn bổ thận dương, sơ can giải uất,… 5.5. Điều trị bằng thảo dược, thực phẩm chức năng Một số chất như L-arginin, Yohimbine, … có trong các thảo dược, thực phẩm chức năng có tác dụng lên chức năng cương. Vì vậy, có thể sử dụng các loại này để sử dụng điều trị hỗ trợ cương dương cho người bệnh.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|