Móng là cấu trúc giải phẫu nằm ở 40% đầu của đốt xa ngón tay – ngón chân. Thành phần hóa học của móng chủ yếu là keratin, là một loại protein có trong cấu trúc của tóc và phần thượng bì của da. Quan sát từ ngoài, móng có một số cấu trúc như sau:
• Bản móng (nail plate) là phần ngoài, có thể nhìn thấy được của móng và cũng là nơi chứa nhiều thông tin nhất khi khám.
• Mầm sinh móng (nail matrix) được coi là “rễ” sinh ra cấu trúc của móng. Tế bào của mầm sinh móng nằm trong vùng liềm móng (lunula) và bên dưới nếp da ở đáy móng. Các tế bào này phân chia liên tục giúp cho móng dài ra. Bất cứ chấn thương hay tổn thương nào ở mầm sinh móng cũng gây những biến dạng hoặc biểu hiện lên bản móng.
• Giường móng (nail bed) là phần mô mềm nằm bên dưới bản móng, chứa nhiều mạch máu nhỏ, giúp cho móng có màu hồng. Màu sắc thực của bản móng là màu trắng (điều này có thể thấy ở phần móng dài nhô ra khỏi bản móng).
• Tiểu bì (cuticle) là nếp da ở mầm sinh móng
Hình 3.1: cấu trúc móng (hình từ google)
Móng tay mọc với tốc độ khoảng 0,1mm mỗi ngày (3-4 mm mỗi tháng). Do vậy, với chiều dài móng tay khoảng 1-1,2 cm ở người trưởng thành, phải mất khoảng 3 tháng trong điều kiện thông thường để có thể tạo ra bản móng hoàn thiện. Vì lý do đó, có thể nói bệnh án chi tiết của 3 tháng vừa qua của người bệnh đã được lưu giữ trên hơn 10 cm2 vuông móng tay (1 cm2 của mỗi ngón, với 10 ngón tay sẽ có 10 cm2). Một cách tương tự, đối với móng chân, bản móng chân chứa thông tin của 6 tháng gần nhất vì móng chân mọc chậm hơn và chỉ đạt khoảng 40% tốc độ mọc của móng tay.
Hình 3.2: sự phát triển của móng (hình từ google)
Mức độ phát triển của móng còn phụ thuộc vào tuổi (mọc nhanh ở người trẻ tuổi), nhiệt độ môi trường (mọc chậm khi nhiệt độ thấp, ẩm), công việc hay phải dùng móng tay có thể kích thích móng phát triển nhanh hơn. Vì vậy ở những người thuận tay phải, móng tay bên phải mọc nhanh hơn bên trái.
|