Để đánh giá kết quả điều trị đái tháo đường, bắt buộc phải dựa vào kết quả đo đường huyết, mao mạch hoặc tĩnh mạch. Đo đường huyết mao mạch có ưu điểm đơn giản, rẻ tiền và cho kết quả nhanh. Số lần đo đường huyết cần thiết là khác nhau giữa các BN.
1. Chỉ định cho BN nội trú (tại các khoa thường, không phải khoa Hồi sức tích cực)
Bảng 12: Chỉ định đo đường huyết mao mạch cho BN ĐTĐ nội trú
Đối tượng BN
|
Tần xuất đo chính
|
Đo thêm
|
ĐTĐ típ 11
|
4 lần/ngày: Trước 3 bữa ăn và lúc đi ngủ (trước 4 mũi tiêm insulin)
|
Có triệu chứng hạ đường huyết
|
ĐTĐ típ 2 không dùng thuốc2
|
1 - 2 lần/ ngày, trước ăn sáng và/ hoặc tối
Nếu ĐH trong 2-3 ngày ổn thì giảm xuống 1-2 lần/ tuần
|
Có triệu chứng hạ đường huyết
|
ĐTĐ típ 2 dùng thuốc uống3
|
2 lần/ ngày, trước ăn sáng và tối.
Nếu ĐH trong 2-3 ngày ổn: Đo 1 lần/ngày
|
Có triệu chứng hạ đường huyết
|
ĐTĐ típ 2 tiêm 2 mũi insulin hỗn hợp/ngày4
|
3 lần/ngày, trước 3 bữa ăn. Đo lúc đi ngủ 1-2 lần/ tuần
|
Có triệu chứng hạ đường huyết
|
ĐTĐ típ 2 tiêm 3-4 mũi insulin/ ngày5
|
Đo 4 lần/ngày, trước 3 bữa ăn và lúc đi ngủ
|
Có triệu chứng hạ đường huyết
|
Nếu các nhóm BN 1, 2, 3, 4 tiến triển nặng, có nhiễm trùng nặng, có dùng Corticoid, hoặc phải phẫu thuật…thì nên đo ít nhất 4 lần/ngày: trước 3 bữa ăn và lúc đi ngủ
|
- Chỉ định cho BN ngoại trú
- Các BN ĐTĐ típ 1 nên được đo đường huyết ít nhất 4 lần/ ngày, vào trước các bữa ăn và lúc đi ngủ.
- Những BN ĐTĐ típ 2 điều trị bằng các thuốc không phải là insulin hay sulfonylurea: Chỉ cần đo 2 - 3 lần mỗi tuần vào bữa ăn hoặc lúc đi ngủ để đánh giá hiệu quả của điều trị và thay đổi lối sống.
- Những BN ĐTĐ típ 2 đang điều trị bằng các thuốc có thể gây hạ đường huyết (insulin, sulfonylurea):
- Đang điều trị insulin tích cực, nhiều mũi: Đo 4 lần/ngày, trước 3 bữa ăn và lúc đi ngủ
- Điều trị insulin thông thường, tiêm 2 - 3 mũi/ngày: đo 3 lần/ngày vào trước 3 bữa ăn. Đo thêm 1-2 lần/ tuần vào lúc đi ngủ
- Điều trị insulin nền cộng với insulin trước bữa ăn hoặc insulin nền phối hợp với thuốc uống: Đo 2 lần/ngày vào trước bữa ăn sáng và tối
BN nên đo thêm khi có các dấu hiệu của hạ đường huyết hoặc khi thay đổi chế độ ăn, chế độ luyện tập. Còn sau khi đường huyết đã được kiểm soát tốt thì có thể giảm bớt số lần đo đường huyết.
3. Chỉ định cho BN đái tháo đường thai kỳ:
- Những BN điều trị bằng chế độ ăn: nên đo đường huyết 1 - 2 lần/ngày vào các thời điểm trước ăn sáng, và sau ăn các bữa sáng - trưa - tối. Ưu tiên đo đường huyết sau ăn 1h.
- Những BN điều trị insulin: nên đo đường huyết 6 lần/ngày vào trước và sau ăn 3 bữa chính. Những BN điều trị insulin nhiều mũi hoặc nghén nhiều nên đo thêm đường huyết lúc đi ngủ hoặc nửa đêm.
4. Chỉ định đo đường huyết liên tục (continuous glucose monitoring - CGM) cho những BN đái tháo đường:
- Thường xuyên hạ đường huyết (glucose <3,9 mmol/L) hoặc hạ đường huyết không có triệu chứng
- HbA1c cao ≥ 7,0% và đường huyết dao động nhiều
- Muốn hạ HbA1c < 7,0% mà không gây hạ đường huyết (glucose < 3,9mmol/L)
- Trước và trong khi mang thai, ĐTĐ thai kỳ
- Bất kể BN nào có HbA1c ≥ 7,0% và có điều kiện sử dụng CGM
- BN đang nằm viện điều trị vì bệnh cấp tính cần theo dõi sát đường huyết
- Những BN có mong muốn quản lý bệnh ĐTĐ tốt hơn
|