|
Việc tối ưu hóa chế độ liều kháng sinh ở bệnh nhân suy thận là một yêu cầu lâm sàng thiết yếu, không chỉ để phòng ngừa độc tính do tích lũy thuốc mà còn để đảm bảo hiệu quả diệt khuẩn. Thận là cơ quan thải trừ chính của nhiều loại kháng sinh phổ biến trong TMH, đặc biệt là nhóm Beta-lactam.33 Khi chức năng thận suy giảm, nồng độ thuốc trong máu có thể tăng cao quá mức, dẫn đến các tác dụng phụ nghiêm trọng như độc tính trên hệ thần kinh trung ương (co giật, bệnh não).41 Ngược lại, việc giảm liều một cách không khoa học có thể khiến nồng độ thuốc không đủ để ức chế vi khuẩn, dẫn đến thất bại điều trị và thúc đẩy sự phát triển của các chủng kháng thuốc. Điều này đặc biệt quan trọng đối với các kháng sinh phụ thuộc vào thời gian như Beta-lactam, nơi hiệu quả điều trị phụ thuộc vào khoảng thời gian nồng độ thuốc trong máu cao hơn nồng độ ức chế tối thiểu (MIC).
Hướng dẫn thực hành:
- Xác định các kháng sinh cần chỉnh liều: Hầu hết các kháng sinh nhóm Beta-lactam (trừ Ceftriaxone) và Fluoroquinolones cần được chỉnh liều. Các kháng sinh như Azithromycin, Doxycycline, Clindamycin thải trừ chủ yếu qua gan và không cần chỉnh liều đáng kể ở bệnh nhân suy thận.33
- Ước tính chức năng thận: Tính toán độ thanh thải Creatinine (CrCl) bằng công thức Cockcroft-Gault là phương pháp phổ biến nhất trong thực hành lâm sàng.40
CrCl(nam)=72×Creatinine huyết thanh (mg/dL)(140−tuổi)×cân nặng (kg)
CrCl(nữ)=CrCl(nam)×0.85
- Áp dụng chỉnh liều theo CrCl: Liều lượng được điều chỉnh bằng cách giảm liều mỗi lần dùng hoặc kéo dài khoảng cách giữa các liều.
o Amoxicillin/Clavulanate:
CrCl 10–30 ml/phút: Dùng liều 250–500 mg mỗi 12 giờ.
CrCl < 10 ml/phút: Dùng liều 250–500 mg mỗi 24 giờ.40
o Cephalosporins: Các khuyến cáo cụ thể thay đổi tùy theo từng loại thuốc, nhưng nguyên tắc chung là kéo dài khoảng cách liều (ví dụ: từ mỗi 8 giờ thành mỗi 12 hoặc 24 giờ) khi CrCl giảm.42
|
