|
Các nguyên nhân tiềm tàng gây khô miệng ở bệnh nhân này bao gồm:
-
Tác dụng phụ của thuốc (nguyên nhân hàng đầu): Bệnh nhân đang sử dụng nhiều loại thuốc có tác dụng kháng cholinergic hoặc ảnh hưởng đến hệ thần kinh tự chủ, gây giảm tiết nước bọt:
-
Amitriptyline: Là thuốc chống trầm cảm ba vòng, có tác dụng kháng cholinergic mạnh, là một trong những nguyên nhân gây khô miệng phổ biến nhất.
-
Hydrochlorothiazide: Là thuốc lợi tiểu, làm giảm tổng lượng dịch trong cơ thể, từ đó có thể làm giảm sản xuất nước bọt.
-
Losartan: Mặc dù ít phổ biến hơn, một số thuốc hạ áp cũng có thể gây khô miệng. Việc sử dụng đồng thời nhiều loại thuốc (polypharmacy) làm tăng nguy cơ và mức độ của tác dụng phụ này.
-
Bệnh hệ thống - Bệnh tự miễn (Hội chứng Sjögren): Đây là một chẩn đoán phân biệt rất quan trọng cần được xem xét.
-
Cơ chế: Hội chứng Sjögren là bệnh tự miễn mạn tính, trong đó hệ miễn dịch tấn công các tuyến ngoại tiết, chủ yếu là tuyến nước bọt và tuyến lệ, gây khô miệng và khô mắt.
-
Dấu hiệu gợi ý ở bệnh nhân:
-
Triệu chứng "tam chứng khô": Khô miệng, khô mắt.
-
Bệnh nền tự miễn: Bệnh nhân có tiền sử Viêm khớp dạng thấp, là một bệnh thường đi kèm với hội chứng Sjögren thứ phát.
-
Tiền sử gia đình: Có người nhà mắc bệnh tự miễn (viêm khớp dạng thấp).
-
Bệnh đái tháo đường type 2: Đái tháo đường không được kiểm soát tốt có thể gây ra tình trạng mất nước do đi tiểu nhiều, dẫn đến khô miệng. Hơn nữa, bệnh lý thần kinh tự chủ do đái tháo đường cũng có thể ảnh hưởng đến chức năng của tuyến nước bọt.
-
Thở bằng miệng: Bệnh nhân khai có cảm giác nghẹt mũi và thở bằng miệng vào ban đêm. Việc thở bằng miệng làm tăng sự bay hơi của nước bọt, dẫn đến khô niêm mạc miệng, đặc biệt là vào buổi sáng khi thức dậy.
-
Lão hóa: Mặc dù lão hóa tự nó không phải là nguyên nhân trực tiếp gây giảm tiết nước bọt đáng kể, nhưng người lớn tuổi thường có các bệnh đồng mắc và sử dụng nhiều thuốc hơn, đồng thời cấu trúc tuyến nước bọt có thể thay đổi (teo mô tuyến, thay bằng mô mỡ), làm giảm khả năng dự trữ và đáp ứng tiết nước bọt.
|
