|
Việc học của người lớn khác với trẻ em ở nhiều điểm, chủ yếu là do tính tự nguyện và vốn kinh nghiệm mà họ mang theo. Dưới đây là những đặc điểm chính:
• Tự chủ và Tự quyết (Self-Concept & Self-Direction):
o Đặc điểm: Người lớn có ý thức tự chủ và muốn chịu trách nhiệm về các quyết định của mình, bao gồm cả việc học. Họ cần được tham gia vào việc lập kế hoạch và đánh giá việc học của chính họ.
o Ứng dụng trong DHLS: Thay vì áp đặt, hãy tạo cơ hội để người học cùng xác định mục tiêu học tập, lựa chọn ca bệnh để tìm hiểu, hoặc tự đánh giá năng lực của mình qua bảng kiểm.
• Vai trò của Kinh nghiệm (Experience):
o Đặc điểm: Người lớn mang đến một kho tàng kinh nghiệm sống và làm việc phong phú. Đây vừa là nguồn tài nguyên quý giá cho việc học, vừa có thể là rào cản (bảo thủ) đối với các ý tưởng mới.
o Ứng dụng trong DHLS: Khuyến khích người học chia sẻ kinh nghiệm, liên hệ kiến thức mới với các tình huống đã gặp. Sử dụng kinh nghiệm của họ làm điểm xuất phát cho các cuộc thảo luận.
• Sự sẵn sàng học (Readiness to Learn):
o Đặc điểm: Người lớn sẵn sàng học những gì họ thấy cần thiết và phù hợp với vai trò, nhiệm vụ và các vấn đề họ đang phải đối mặt trong công việc và cuộc sống.
o Ứng dụng trong DHLS: Gắn nội dung giảng dạy với các vấn đề lâm sàng thực tế, các quy trình, kỹ năng mà họ sẽ phải thực hiện hàng ngày. Hãy cho họ thấy việc học sẽ giúp họ giải quyết công việc tốt hơn như thế nào.
• Định hướng học tập (Orientation to Learning):
o Đặc điểm: Người lớn có xu hướng học tập theo định hướng giải quyết vấn đề (problem-centered) thay vì định hướng theo môn học (subject-centered). Họ muốn học những kiến thức, kỹ năng có thể áp dụng ngay lập tức.
o Ứng dụng trong DHLS: Sử dụng các phương pháp như học dựa trên tình huống (case-based learning), học dựa trên vấn đề (problem-based learning) để người học có thể áp dụng ngay kiến thức vào giải quyết một ca bệnh cụ thể.
• Động cơ học tập (Motivation):
o Đặc điểm: Người lớn thường được thúc đẩy bởi các động cơ bên trong (internal motivation) như mong muốn phát triển bản thân, nâng cao sự tự tin, giải quyết công việc tốt hơn, hơn là các động cơ bên ngoài (điểm số, phần thưởng).
o Ứng dụng trong DHLS: Tập trung vào việc giúp người học thấy được sự tiến bộ của bản thân, tạo ra các thử thách vừa sức và ghi nhận sự nỗ lực của họ.
• Nhu cầu được tôn trọng (Need for Respect):
o Đặc điểm: Người lớn cần được đối xử như những đồng nghiệp và được tôn trọng. Việc làm họ bẽ mặt, xấu hổ là một trong những rào cản lớn nhất cho việc học.
o Ứng dụng trong DHLS: Tạo môi trường học tập an toàn, nơi người học không sợ mắc lỗi, dám đặt câu hỏi. Luôn công nhận và trân trọng những đóng góp, kinh nghiệm của họ.
|
