An toàn bệnh nhân được Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) định nghĩa là "ngăn ngừa sai sót và các ảnh hưởng xấu đến bệnh nhân liên quan đến chăm sóc sức khỏe" và "không gây hại cho bệnh nhân" 1. Những sai sót này gây tàn tật, thương tổn hoặc thậm chí tử vong trên hàng triệu bệnh nhân mỗi năm; có thể dẫn đến quá tải bệnh viện và việc điều trị can thiệp tốn kém. Do đó, an toàn bệnh nhân hiện nay được công nhận rộng rãi trên toàn cầu và nỗ lực đề xuất các kế hoạch tiếp cận an toàn bệnh nhân đang được đưa vào chiến lược của các tổ chức chăm sóc sức khỏe trên thế giới 2. An toàn bệnh nhân ở các cơ sở chăm sóc sức khỏe ban đầu chưa được quan tâm như ở bệnh viện nhưng hiện nay nhiều nghiên cứu đang tập trung vào tuyến chăm sóc ban đầu và chăm sóc bệnh nhân ngoại trú 3. Trong đó, bác sĩ gia đình là lực lượng nòng cốt, đóng vai trò quan trọng trong việc tiếp cận, tầm soát, chẩn đoán, điều trị, theo dõi, định hướng cho bệnh nhân, góp phần nâng cao chất lượng khám chữa bệnh ngoại trú tuyến ban đầu.
Các nghiên cứu cho thấy tới 20-25% dân số gặp phải các sai sót tại các cơ sở chăm sóc ban đầu ở cả các nước đang phát triển và đã phát triển 4. Nhiều yếu tố góp phần dẫn đến sự kém an toàn cho bệnh nhân tại các cơ sở chăm sóc sức khỏe ban đầu bao gồm 5:
- Sai sót trong chẩn đoán và điều trị
- Giao tiếp không hiệu quả
- Sử dụng thuốc không an toàn
- Kém hiệu quả trong việc phối hợp chăm sóc giữa các tuyến y tế
Có thể so sánh gánh nặng do thiếu an toàn bệnh nhân với các bệnh như sốt rét và lao. Báo cáo rằng 15% chi tiêu của bệnh viện dành cho các xét nghiệm và can thiệp bổ sung cần thiết để điều trị các gánh nặng gây ra bởi không áp dụng an toàn bệnh nhân, đặc biệt là ở các nước phát triển 6.
Sai sót về an toàn bệnh nhân hoàn toàn có thể phòng ngừa được. Trong chăm sóc ban đầu nói chung và hiện nay với vai trò của bác sĩ gia đình, mối quan hệ giữa bác sĩ và bệnh nhân chính là chìa khóa để chăm sóc sức khỏe chất lượng cao, an toàn và hiệu quả. Sự tham gia của bệnh nhân và gia đình giúp xây dựng các mối quan hệ tin cậy nhằm thúc đẩy sự an toàn 7.
|