|
1.1.1 Thông tin
Bệnh nhân 40 tuổi đến khám tại phòng khám bác sĩ gia đình với lý do là đi cầu phân lỏng. Bệnh nhân bắt đầu đi phân lỏng từ 11h trưa ngày hôm qua. Đến thời điểm khám (sau 24h) bệnh nhân đã đi phân lỏng >10 lần. Tính chất phân nhiều nước, không có nhầy nhớt, không lẫn máu, không mùi tanh, ban đầu có lẫn ít xác thức ăn. Khi bắt đầu tiêu chảy, bệnh nhân than có đau bụng quặn từng cơn toàn bụng, kèm nôn ói bất cứ thức ăn gì ngay cả với sữa. Tuy nhiên các triệu chứng này không còn xuất hiện tại thời điểm khám. Bữa ăn lần cuối cách thời điểm bắt đầu có triệu chứng đau bụng là 3-4h.
Về tiền căn, bệnh nhân có hút thuốc lá, thỉnh thoảng uống rượu bia, chưa có tiền căn bệnh lý gì đặc biệt. Bệnh nhân làm nghề lái xe khách đường xa. Các triệu chứng bệnh xuất hiện sau khi bệnh nhân đi xong chuyến xe đường dài từ miền Tây. Bệnh nhân hiện sống với vợ và 2 con gái. Trong gia đình không có tiền căn bệnh lý đặc biệt. Tại thời điểm bị bệnh lần này, không ai trong gia đình có triệu chứng tiêu chảy tương tự. Do tính chất công việc đặc thù, bệnh nhân hầu như ăn uống tại tiệm ăn ven đường. Bệnh nhân thích ăn các món chín tái và nướng.
Về khám lâm sàng ghi nhận: thể trạng tốt, tiếp xúc bình thường, da niêm hồng, niêm mạc miệng khô, huyết áp 110/60mmHg, mạch 98 lần/phút, nhịp thở 16 lần/phút, thân nhiệt đo tại màng nhĩ 36,7O C. Bụng mềm, chướng nhẹ, không điểm đau khu trú, không dấu phản ứng phúc mạc. Nghe bụng ghi nhận có tăng nhu động ruột vùng quanh rốn. Các phần khám khác chưa ghi nhận gì bất thường.
1.1.2 Câu hỏi gợi ý tình huống:
• Chẩn đoán có thể nhất trong trường hợp này là gì?
• Việc xử trí trong tình huống này bao gồm những gì?
• Các biến chứng có thể có của bệnh này là gì?
1.1.3 Tóm tắt - phân tích tình huống
Bệnh nhân nam, 40 tuổi, tiêu chảy ngày 1 + đau bụng + nôn ói sau khi đi công tác xa về. Tính chất phân lỏng nhiều nước, không máu, không đàm nhớt, không sốt, niêm mạc miệng khô, đau bụng và nôn ói đỡ nhiều, nhu động ruột tăng : điều này gợi ý một tiêu chảy mang tính chất tăng nhu động ruột, cấp tính. Do bệnh xuất hiện ngay sau bữa ăn (1-3h), do đó nghĩ nhiều nguyên nhân ngộ độc thực phẩm. Do tiêu chảy kéo dài 24h nên có thể nghĩ tác nhân gây bệnh vẫn còn hoạt động nên cần điều trị nguyên nhân. Tiền căn không đặc hiệu, thói quen ăn uống thích món chín-tái, nướng, ăn chủ yếu bên ngoài do tính chất công việc nên cần có hướng tư vấn phòng ngừa phù hợp. Bệnh nhân có hút thuốc lá, ít rượu bia. Gia đình không ai có bệnh tương tự.
• Chẩn đoán có thể nhất trong trường hợp: tiêu chảy thể viêm ruột non theo dõi do tác nhân vi trùng, hiện tác nhân vẫn còn hoạt động do triệu chứng vẫn còn xuất hiện kéo dài
• Việc xử trí trong tình huống: điều trị nguyên nhân vi trùng bằng kháng sinh + điều trị triệu chứng bằng thuốc chống co thắc, nâng đỡ thể trạng, tư vấn dự phòng nguy cơ từ ăn uống.
• Các biến chứng có thể có: mất nước, rối loạn ion, chú ý yếu tố mất kali qua phân.
|
