|
6.1. Dự phòng các nguyên nhân gây bệnh
Cần có các biện pháp loại trừ nguyên nhân gây bệnh tâm thần bao gồm nhiều lĩnh
vực.
- Phòng chống các nguyên nhân gây tổ thương tổ chức não như: phòng chống các bệnh nhiễm trùng thần kinh, đặc biệt các bệnh viêm não, màng não và các bệnh nhiễm độc thần kinh như nhiễm độc rượu, ma túy, nhiễm độc nghề nghiệp. Bảo đảm an toàn lao động, an toàn giao thông đề phòng chấn thương sọ não.
- Hạn chế và loại trừ các sang chấn tâm lý, tạo môi trường trong sạch. Trong gia đình cần tránh những mâu thuẫn, những xung đột giữa cha mẹ hoặc anh chị em, giáo dục con đúng phương pháp, không quá nghiêm khắc hoặc quá chiều chuộng, trong cơ quan đơn vị cần tránh những mâu thuẫn căng thẳng kéo dài,….
- Để giảm căng thẳng hay tránh stress, mỗi người cần duy trì lối sống lành mạnh: Có chế độ dinh dưỡng hợp lý, không hút thuốc lá, hạn chế sử dụng rượu bia và các chất kích thích, tăng cường hoạt động thể lực, kết hợp cân bằng giữa làm việc và nghỉ ngơi…
- Nâng cao hiểu biết về SKTT, phát hiện sớm những triệu chứng như: thay đổi tính nết, thay đổi về giấc nhủ, ăn uống, sinh hoạt hàng ngày, căng thẳng, lo âu...để kịp thời đưa đến khám tại các cơ sở y tế chăm sóc sức khỏe ban đầu.
Một số nguyên nhân các rối loạn tâm thần và biện pháp phòng ngừa
|
TT
|
Nguyên nhân
|
Phòng ngừa
|
|
1
|
Chấn thương tâm lý trong cuộc sống gia đình, xã hội, từ công việc
|
Tạo nên một môi trường sống và làm việc lành mạnh, mỗi người tự thích ứng với
hoàn cảnh, tránh mọi căng thẳng lo âu
|
|
2
|
Chấn thương sọ não do tai nạn giao thông, tai nạn lao động
|
Chấp hành luật lệ giao thông, đội mũ bảo hiểm, an toàn trong lao động và các biện pháp phòng tránh tai nạn khác
|
|
3
|
Các tệ nạn xã hội như ma tuý, nghiện rượu
|
Phòng tránh và loại trừ các chất gây nghiện trong cuộc sống
|
|
4
|
Nhiễm trùng, nhiễm độc thần kinh trung ương
|
Khám, chẩn đoán sớm và điều trị kịp thời
|
|
5
|
Các rối loạn nội tạng, nội tiết tố
|
Chẩn đoán sớm, điều trị kịp thời bệnh tật
|
|
6
|
Yếu tố di truyền
|
Hỏi tiền sử gia đình, phòng tránh các chấn thương tâm lý, sống lành mạnh
|
|
7
|
Tâm thần tuổi già
|
Sống lành mạnh, thoải mái, đủ dinh dưỡng, tập luyện thể lực để hạn chế quá trình già
|
6.2. Dự phòng tái phát
6.2.1. Đối với gia đình
- Động viên, an ủi, nâng đỡ người bệnh, cho uống thuốc đều, đúng chỉ định, không bỏ thuốc.
- Gia đình cần có thái độ xem người bệnh như những thành viên khác, không phân biệt đối xử.
- Khuyến khích người bệnh làm một số công việc trong gia đình, hoặc tạo cho họ có việc làm mới phù hợp với khả năng của người bệnh. Không để cho người bệnh ngồi không.
- Cần kiên trì giúp đỡ người bệnh, không bi quan chán nản.
- Không nên cưỡng ép, giận dữ, nên dịu dàng hướng dẫn người bệnh trong xử sự giao tiếp.
- Không nên phê bình ngay khi người bệnh sai trái, tránh tranh cãi, trừng phạt mà nên dịu dàng khuyên bảo từ từ.
- Nếu người bệnh sa sút không tự phục vụ bản thân được thì gia đình nên đôn đốc, giúp đỡ người bệnh trong những công việc: ăn uống, vệ sinh cá nhân, mặc quần áo đi lại trong làng, ngoài phố, uống thuốc theo y lệnh.
6.2.2. Đối với cộng đồng xã hội
- Cần tăng cường truyền thông hiểu biết về bệnh tâm thần và tích cực tham gia vào việc chữa bệnh và phục hồi chức năng cho người bệnh.
- Tạo điều kiện xây dựng cơ sở y tế, trang thiết bị, thuốc chữa bệnh, chế độ chăm sóc cả vật chất lẫn tinh thần cho người bệnh.
- Phục hồi chức năng giao tiếp, tạo điều kiện cho người bệnh vui chơi giải trí như mọi người.
- Tôn trọng và lắng nghe ý kiến của người bệnh không nên tranh luận. Giúp đỡ họ khi họ gặp khó khăn. Không phân biệt, coi thường, trêu trọc và ngược đãi người bệnh.
- Phục hồi chức năng lao động, tạo cho người bệnh có việc làm phù hợp với khả năng của họ. Mục tiêu là làm sao người bệnh cảm thấy mình vẫn là người có ích, không đặt cao chất lượng và năng suất lao động đối với người bệnh.
|
