Giới thiệu
Kích động là một trạng thái hưng phấn tâm lý – vận động quá mức, xuất hiện đột ngột, không có mục đích rõ ràng, không thích hợp với hoàn cảnh và thường mang tính chất phá hoại, nguy hiểm.
Nguyên nhân của kích động có thể là kích động phản ứng (liên quan đến yếu tố xung quanh, các yếu tố tâm lý); hoặc là kích động trong bối cảnh của bệnh tâm thần (do rượu, chất ma túy, thuốc hướng thần, tâm thần phân liệt)
Một số yếu tố nguyên nhân thường gặp như thuốc (đặc biệt là các thuốc nhóm benzodiazepin, thuốc kháng histamin), thiếu oxy, tăng CO2, suy thận hoặc suy gan, bệnh tâm thần (rối loạn tâm thần, sa sút trí tuệ), hội chứng cai thuốc hay cai rượu.
Điều trị
Cần đảm bảo an toàn cho BN, người xung quanh, nhân viên y tế
Nếu có thể, hãy cho người bệnh ở trong một căn phòng yên tĩnh. Gia đình và nhân viên y tế có thể giải thích định hướng, xoa dịu người bệnh.
Nếu các phương pháp không dùng thuốc không đủ để kiểm soát, hãy cho haloperidol 0,5 - 5mg uống, TMC hoặc TDD mỗi 6-8 giờ. Có thể dùng liều cao nếu triệu chứng nghiêm trọng.
Đối với trường hợp bứt rứt kích thích khi đã dùng haloperidol liều cao, có thể cho valproat: liều khởi đầu 15mg/kg/ngày TMC chia thành 2 hoặc 3 liều. Tối đa: 60mg/kg/ngày.
Nếu không kiểm soát được triệu chứng, chúng ta cần chuyển bệnh cấp cứu đến cơ sở y tế phù hợp vì tình trạng kích động nguy hiểm cho sức khỏe.
|