|
a. Tràn dịch màng phổi một bên
Tràn dịch màng phổi một bên thường được chú ý nhiều và yêu cầu cần phải làm thêm các cận lâm sàng sâu hơn để loại trừ nguyên nhân ác tính.
Những nguyên nhân lành tính thường gặp gồm nhiễm trùng và nhồi máu phổi. Nguyên nhân này có thể không được xác định rõ ràng nếu chỉ với một phim X quang ngực, hỏi bệnh sử và thăm khám lâm sàng cũng đóng vai trò vô cùng quang trọng. Hình ảnh của tràn dịch màng phổi do nhiễm trùng thường có hình ảnh đông đặc nhìn thấy rõ ngay phía trên tràn dịch (Hình 4) hoặc bất cứ nơi nào trên phim X quang ngực. Nhồi máu phổi có thể đi kèm với đông đặc và hình ảnh kinh điển là “hình cái nêm”. Tuy nhiên, hình ảnh này rất hiếm gặp và phần lớn phim X quang ngực đối với tổn thương này là bình thường.
Hình 4. Tràn dịch màng phổi phải với đông đặc vùng giữa của phổi phải.
Trong chấn thương cũng có hình ảnh tràn máu màng phổi và thường phải phối hợp với lâm sàng như: gãy các xương sườn kế cận hoặc tràn khí màng phổi. Mủ màng phổi cũng có thể gây tràn dịch màng phổi khu trú nhưng thường tách biệt, cố định, lan rộng hướng lên đỉnh và không bao giờ chiếm hết khoang màng phổi nhưng thường biểu hiện ở ngoại vi (Hình 5). Chúng thường kết hợp với dày màng phổi, thường chỉ đánh giá chính xác trên siêu âm và CT scan.
Hình 5. Mủ màng phổi. Màng phổi mờ, tăng đậm độ. Điều này sẽ tiến triển lên trên ở nửa bên ngực (vì nó bị ngăn lại) và sẽ không chiếm hết khoang màng phổi.
Những nguyên nhân thường gặp khác gây tràn dịch màng phổi lành tính một bên và thường ở bên phổi trái như: viêm tuỵ, sau phẫu thuật bypass ở tim. Trong những trường hợp sau mổ bypass ở tim thì hình ảnh tràn dịch màng phổi có thể kéo dài đến vài tuần sau mổ và trong dày màng phổi thường tiết dịch dai dẳng hơn.
Nguyên nhân ít gặp hơn như hội chứng Meigs (nang buồng trứng + tràn dịch màng phổi bên trái)
b. Tràn dịch hai bên
Nguyên nhân lành tính gây tràn dịch màng phổi hai bên thường kết hợp với triệu chứng và dấu hiệu lâm sàng đặc biệt làm cho việc chẩn đoán dễ dàng hơn, thường cần thiết phải làm thêm các cận lâm sàng sâu hơn để loại trừ chẩn đoán.
Ví dụ bao gồm suy thất trái, suy thận mạn, hạ albumin máu và bụng báng. Hình ảnh điển hình trong tràn dịch màng phổi do suy thất trái gồm: bóng tim to, tổn thương dạng lưới quanh rốn phổi, vùng kính mờ lan toả cũng như biểu hiện của tràn dịch màng phổi (Hình 6).
Hình 6. Suy thất trái kèm tràn dịch màn phổi hai bên
|
