I. Thông tin và Dấu chứng Lâm sàng
- Bệnh nhân: Nữ, 50 tuổi, nhập viện vì khó thở.
- Bệnh sử: Bệnh nhân cho biết đã sụt 10kg trong tháng trước. Có tiền sử hút thuốc lá 80 gói-năm.
- Khám thực thể:
- Thể trạng suy kiệt (cachexic).
- Độ bão hòa oxy 100% khi thở khí trời và không sốt.
- Phổi gõ trong, thông khí tốt hai bên.
- Có dấu hiệu móng tay nhuốm màu hắc ín (nhựa thuốc lá).
II. Dấu chứng trên X-quang ngực
Phim X-quang được chỉ định để đánh giá khả năng có khối u ác tính. Các phát hiện chính bao gồm:
- Dấu hiệu xẹp phổi:
- Có hình ảnh mờ dạng tam giác đồng nhất ở phần trong của vùng đáy phổi phải, bao gồm cả vùng sau tim bên phải, phù hợp với dấu hiệu "cánh buồm" (sail sign).
- Vòm hoành phải không rõ nét, cho thấy có bệnh lý ở thùy dưới phổi phải.
- Dấu hiệu giảm thể tích:
- Khí quản và trung thất bị kéo lệch sang phải.
- Lồng ngực phải có vẻ nhỏ hơn bên trái, cho thấy sự mất thể tích.
- Rốn phổi phải khó xác định và có khả năng bị kéo xuống thấp.
- Phổi đối bên: Phổi trái có vẻ giãn nở bù trừ.
III. Chẩn đoán
- Chẩn đoán chính: Phim X-quang cho thấy tình trạng xẹp thùy dưới phổi phải (biểu hiện bằng tăng độ mờ hình tam giác ở phần trong vùng đáy phổi phải và che khuất vòm hoành phải - dấu hiệu "cánh buồm"). Tình trạng này dẫn đến mất thể tích bên phải và có khả năng kéo rốn phổi phải xuống thấp.
- Chẩn đoán phân biệt: Không thấy khối u rõ ràng, nhưng với bệnh sử của bệnh nhân, khối u ác tính là chẩn đoán phân biệt đáng lo ngại nhất. Các chẩn đoán phân biệt khác cho tình trạng xẹp phổi bao gồm nút nhầy và dị vật đường thở.
IV. Đề nghị Cận lâm sàng và Hướng xử trí
- Cận lâm sàng:
- Các xét nghiệm máu ban đầu có thể bao gồm FBC, U/Es, LFTs, bilan xương, CRP, ESR và TFTs.
- Cần thực hiện chụp CT ngực có tiêm thuốc cản quang để đánh giá khối u tiềm ẩn. Chụp CT bụng thường cũng sẽ được thực hiện cùng lúc để giúp đánh giá giai đoạn ung thư phổi.
- Hướng xử trí:
- Bệnh nhân nên được chuyển đến chuyên khoa Hô hấp/Ung bướu để được xử trí thêm, có thể bao gồm sinh thiết và hội chẩn đa chuyên khoa (MDT).
- Việc điều trị (có thể là phẫu thuật, xạ trị, hóa trị hoặc điều trị giảm nhẹ) sẽ phụ thuộc vào kết quả hội chẩn và nguyện vọng của bệnh nhân.
|