Sốc phản vệ và sốc vagal đều có thể gây ra các triệu chứng tương tự như hạ huyết áp, chóng mặt, buồn nôn, và thậm chí là mất ý thức. Tuy nhiên, chúng có những điểm khác biệt cơ bản giúp phân biệt:
1. Nguyên nhân:
Sốc phản vệ: Do phản ứng dị ứng nghiêm trọng với một chất gây dị ứng (như thức ăn, thuốc, nọc độc côn trùng, v.v.).
Sốc vagal: Do kích thích dây thần kinh phế vị (dây thần kinh X), thường xảy ra khi có sự thay đổi đột ngột về huyết áp hoặc nhịp tim, như khi đứng lên quá nhanh, đau đớn, hoặc căng thẳng.
2. Triệu chứng:
Sốc phản vệ:
- Hệ hô hấp: Khó thở, thở khò khè, phù nề mặt, môi, lưỡi.
- Da: Phát ban, ngứa, nổi mề đay, đỏ bừng, tím tái.
- Tiêu hóa: Buồn nôn, nôn, tiêu chảy.
- Tim mạch: Hạ huyết áp, nhịp tim nhanh, đau ngực.
- Thần kinh: Chóng mặt, nhức đầu, lú lẫn, mất ý thức.
Sốc vagal:
- Tim mạch: Hạ huyết áp, nhịp tim chậm, nhịp tim không đều.
- Thần kinh: Chóng mặt, buồn nôn, mờ mắt, mất ý thức.
3. Tiến triển:
Sốc phản vệ: Triệu chứng thường xuất hiện nhanh chóng và nghiêm trọng, có thể tiến triển nhanh chóng đến tử vong nếu không được điều trị kịp thời.
Sốc vagal: Triệu chứng thường nhẹ hơn và ngắn hơn, thường tự khỏi sau vài phút hoặc vài giờ.
4. Điều trị:
Sốc phản vệ: Cần điều trị khẩn cấp bằng adrenaline, kháng histamin, corticosteroid, và hỗ trợ hô hấp.
Sốc vagal: Thông thường chỉ cần nghỉ ngơi, nâng cao chân, và uống nước.
|