|
Các yếu tố có sự ảnh hưởng đến sự toàn vẹn của sức khỏe của cá nhân hoặc cộng đồng thì được xem là vấn đề sức khỏe. Theo tác giả Dever (1976), có thể khái quá các vấn đề sức khỏe thành 4 nhóm yếu tố như hình
Lược đồ 1: các yếu tố ảnh hưởng đến sức khỏe
• Yếu tố sinh học: bao gồm các vấn đề bệnh – thương tật – khiếm khuyết, các yếu tố sinh học – di truyền – vi sinh có thể gây bệnh ảnh hưởng đến sức khỏe đều được xếp vào nhóm này. Chỉ có 27% tình trạng sức khỏe được qui kết cho vai trò của các yếu tố thuộc nhóm này.
• Yếu tố môi trường sống: bao gồm các yếu tố vật lý (khí hậu, độ ẩm, bụi, tiếng ồn, …), các yếu tố nguy cơ từ môi trường sinh hoạt (tai nạn, giao thông, vật rơi ngã…), các yếu tố về tâm lý – văn hóa – định kiến (quan điểm chăm sóc, thái độ…), các vấn đề về xã hội. Các yếu tố của nhóm này góp phần 19% cho tình trạng sức khỏe của cá thể.
• Yếu tố thói quen sống: bao gồm các thói quen ăn uống, sinh hoạt, vận động, làm việc, vui chơi có ảnh hưởng đến sức khỏe. Nhóm này chịu trách nhiệm ảnh hưởg 43% tình trạng sức khỏe của cá nhân. Đây cũng là nhóm quyết định đối với tình trạng sức khỏe.
• Yếu tố hệ thống y tế bao gồm các đặc điểm về nguồn lực, tính tiếp cận, năng lực nhân sự - chuyên môn – cơ sở vật chất – trang thiết bị - sự sẵn sàng của dịch vụ - sự phong phú của các phương tiện chăm sóc và điều trị cho người bệnh khi có nhu cầu. Các yếu tố này ảnh hưởng 11% tình trạng sức khỏe của cá nhân.
Với lược đồ 1, phần bên trái của lược đồ thể hiện mức độ ảnh hưởng đến tình trạng sức khỏe của cá nhân của 4 nhóm yếu tố. Trong đó có thể thấy nhóm yếu tố về môi trường sống và yếu tố thói quen sống giữ vai trò quan trọng quyết định khi ảnh hưởng 62% sức khỏe cá nhân (19%+43%). Vai trò của các yếu tố sinh học là hạn chế. Lược đồ cũng cho thấy được vai trò của hệ thống y tế ảnh hưởng đến sự toàn vẹn của sức khỏe cá nhân.
|
