Chuyên ngành YHGĐ ra đời là sự đáp ứng kịp thời của hệ thống y tế ở các nước phát triển vào những năm 1960s với sự thay đổi về nhu cầu CSSK của cộng đồng trong bối cảnh điều kiện kinh tế phát triển và sự thay đổi mô hình bệnh tật cũng như sự phân mảnh trong tổ chức của hệ thống y tế.
Mô hình bệnh tật thay đổi với sự gia tăng gánh nặng của nhóm bệnh không lây nhiễm: Sự gia tăng của các bệnh không lây nhiễm như tăng huyết áp, đái tháo đường, hen phế quản, COPD, bệnh cơ xương khớp mạn tính,…. Mặt khác, tuổi thọ gia tăng cũng khiến cho người cao tuổi thường có xu hướng mắc nhiều bệnh mạn tính phối hợp cùng một lúc đòi hỏi người thầy thuốc phải có kiến thức tổng hợp hơn và có sự phối hợp lồng ghép với các chuyên khoa khác nhau trong công tác CSSK.
Sự thay đổi về nhu cầu khám chữa bệnh, CSSK của người dân: Điều kiện kinh tế phát triển, dẫn đến người dân có nhu cầu cao hơn trong CSSK, không chỉ điều trị bệnh tật mà còn có nhu cầu tư vấn, giáo dục sức khoẻ, dự phòng và nâng cao sức khoẻ. Mô hình bệnh tật thay đổi với sự gia tăng các bệnh không lây nhiễm, công tác chăm sóc theo đó cũng có sự chuyển dịch dần từ điều trị nội trú bệnh lây nhiễm tại các bệnh viện sang quản lí, chăm sóc ngoại trú cho các bệnh mạn tính. Thời gian chăm sóc người bệnh cũng kéo dài hơn, không chỉ điều trị bệnh mà còn phải hướng dẫn dự phòng, phục hồi chức năng. Điều này đòi hỏi phải có sự tham gia của gia đình và cộng đồng.
Hệ thống y tế: tại thời điểm đó, hệ thống y tế quá chú trọng vào công tác chăm sóc tại bệnh viện với sự chuyên khoa hoá ngày càng cao trong đội ngũ nhân lực y tế. Điều đó dẫn đến sự phân mảnh, cắt đoạn trong hệ thống chăm sóc y tế, thiếu sự CSSK phối hợp, toàn diện và lồng ghép.
Để đáp ứng với nhu cầu CSSK trong tình hình mới cần có các bác sĩ thực hành lâm sàng đa khoa đảm bảo chất lượng, vì vậy đã hình thành chuyên ngành YHGĐ. Sự phức tạp của mô hình bệnh tật đòi hỏi có sự phối hợp làm việc nhóm của các cán bộ y tế. Nhóm chăm sóc đa ngành (bao gồm bác sĩ, điều dưỡng, hộ sinh, cán bộ dược,…) giúp cung cấp hiệu quả các dịch vụ y tế.
|